dr Marzanna Reśko-Zachara – pediatra, neonatolog
Badania prenatalne są prawem każdej kobiety, po 35. roku życia są zalecane.
Badania prenatalne stanowią kolejny przedmiot kontrowersji w Polsce – niektórzy twierdzą, że są narzędziem łatwej decyzji dla kobiet, które nie chcą rodzić chorego dziecka. Zarzuca im się też, że stanowią ryzyko dla ciąży – ten argument nauka obaliła. Rozwój medycyny umożliwia przeprowadzanie licznych ratujących życie i zdrowie dziecka operacji wewnątrz macicy.
Badania prenatalne to osiągnięcie XX wieku, które pozwala wykryć nieprawidłowości w rozwijającym się wewnątrzłonowo organizmie dziecka. Dzięki wczesnemu wykryciu nieprawidłowości można zaplanować albo leczenie wewnątrzmaciczne, albo odpowiednie postępowanie już po urodzeniu dziecka.
Badania prenatalne wykonuje się rutynowo
Badania prenatalne wykrywają nieprawidłowości, ale trzeba zaznaczyć, że nie należy się bać tych badań.
Okazuje się, że na 100% ciąż 97% to prawidłowe ciąże. Zaledwie 3% stanowią ciąże, które przebiegają nieprawidłowo, chodzi tu o nieprawidłowości dotyczące płodu.
Prenatalne badania inwazyjne to amniopunkcja, biopsja trofoblastu, kordocenteza i fetoskopia. Amniopunkcja to nakłucie macicy i worka owodniowego przez powłoki brzuszne pod kontrolą USG i pobranie płynu owodniowego z żywymi komórkami złuszczonymi z nabłonka owodni, dróg moczowych, oddechowych i przewodu pokarmowego płodu. Komórki te poddawane są badaniom w zależności od potrzeb: cytogenetycznemu czyli analizie chromosomów pod kątem aberracji np. trisomii; molekularnemu czyli badaniom DNA w kierunku mukowiscydozy, rdzeniowego zaniku mięśni i tysiąca (!!!) innych chorób; biochemicznemu w kierunku niektórych wad rozwojowych lub chorób metabolicznych.
Jeśli kobieta przychodzi do lekarza i pyta, jaką ma szansę, że urodzi zdrowe dziecko, to trzeba jej powiedzieć, że ma 97% szans na to, że to dziecko będzie zdrowe, bez względu na wiek tej kobiety, bez względu na sposób zajścia w ciążę. Tak się kształtują statystyki.
Badania USG
Istnieją badania prenatalne podstawowe, gdzie głównym sposobem wykrywania nieprawidłowości jest badanie ultrasonograficzne (USG). Jest to badanie bezpieczne zarówno dla mamy, jak i dla dziecka, nieinwazyjne – gdy rozwija się technologia, ten sprzęt jest coraz lepszy i dziś można wykrywać już nawet maleńkie nieprawidłowości.
Pierwsze badanie USG jest wykonywane około 12. tygodnia ciąży, później około 20. tygodnia i jeśli wszystko jest w porządku, możemy badań genetycznych nie wykonywać. Gdyby okazało się, że w tym 12. czy 20. tygodniu zostaną wykryte jakieś nieprawidłowości, trzeba kontynuować badania w zależności od sytuacji.
Co dają badania prenatalne?
Badania prenatalne dają komfort zarówno kobiecie, jak i całej jej rodzinie – rodzina, która spodziewa się dziecka z jakimiś nieprawidłowościami wie, co należy dalej robić. Może trafić do ośrodka specjalistycznego, który potrafi wyleczyć maluszka. Jeśli natomiast okaże się, że wada jest nieuleczalna czyli letalna, czyli dziecko niestety po urodzeniu umrze, kobieta może trafić do ośrodka, który zapewni jej urodzenie takiego dziecka, zaopiekowanie się nim w warunkach czy to hospicyjnych, czy szpitalnych, pozwoli uporać się z tym problemem pod względem nie tylko fizycznym, ale również psychicznym. W takich ośrodkach pracuje sztab ludzi, którzy oprócz ciała zajmują się również psychiką kobiety, dla której urodzenie chorego dziecka jest wielkim stresem.
Badania biochemiczne
Po wykryciu nieprawidłowości w USG jako badania dodatkowe proponuje się kobietom badania biochemiczne. Materiał do badań pobiera się albo z krwi matki, albo z płynu owodniowego. Nie jest prawdą, że te badania są obarczone bardzo dużym ryzykiem utraty ciąży. Ryzyko jest minimalne, około 1% ciąż, które zostały poddane np. amniopunkcji zostaje poronionych, lub ciąża jest w jakiś sposób zaburzona.
Wg prawa polskiego takie badania są przynależne każdej kobiecie, która skończy 35. rok życia, ze względu na wyższe ryzyko ciąży nieprawidłowej. Aczkolwiek każda kobieta, czy ma 20 lat czy 40 ma prawo do takich badań, z tym, że poniżej 35. roku życia są to badania odpłatne.
Zobacz też:
Przygotowanie do ciąży – perfekcyjna przyszła mama
Przygotowanie do porodu, szkoła rodzenia
Badanie Nifty jako alternatywa dla badań inwazyjnych.Badanie wykonywane z pobranej krwi.Niestety drogie i nierefundowane, dostępne głównie w dużych miastach, wielu lekarzy nawet o nim nie wie.Być może uchronilo mnie przed poronieniem w wyniku amniopunkcji i.urodził nam się zdrowy Synus 🙂
Witam, jestem aktualnie w 12 tyg drugiej ciazy. Ginekolog zasugerowal zrobienie badania prenatalnego Panorama. Czy ktos juz robil to badanie? Zastanawiam sie nad zrobieniem badań, ze wzgledu na wiek i zwiekszone ryzyko wad genetycznych.
Odsyłamy do Portalu Zdrowia seksualnego – tam znajdzie Pani mnóstwo informacji o ciąży i badaniach.
Trzymamy kciuki