dr Michał Mularczyk – internista, dietetyk, kardiolog interwencyjny
www.bezkalorii.pl
Zaburzenia żywienia zaczynają się niewinnie, by z czasem przybrać drastyczna postać. To postrach rodziców wszystkich nastolatek.
Nastolatka się odchudza, bo rzadko jest zadowolona ze swojego ciała.
Jeżeli pojawiają się zaburzenia odżywiania u dzieci to świadomi rodzice muszą przyjrzeć się własnemu życiu i zastanowić się jakie błędy popełnili, że dziecko tak reaguje.
Anoreksja dotyczy głównie kobiet, coraz częściej chorują mężczyźni, chorują już dzieci poniżej 12. roku życia. Ogólnopolskie Centrum Zaburzeń Odżywiania podaje, że 33% nastolatków w Polsce próbowało się odchudzać, stosując także drastyczne metody; ponad 25% nastolatków chce schudnąć, 40% odczuwa lęk przed otyłością, 28% odczuwa jadłowstręt i prawie co dziesiąta prowokuje wymioty. Blisko 60% dziewcząt przyznało, że odchudzały się w przeszłości, 11% dziewcząt cały czas przestrzegało diety odchudzającej, a jedynie 29% uznało, że nie widzi potrzeby odchudzania. Ponad połowa ankietowanych nastolatków była niezadowolona ze swojego wyglądu, a 36% zdecydowanie nie akceptowało swojej sylwetki. 72% dziewcząt przejawiało zachowania typowe dla zaburzeń odżywiania, takie jak: jedzenie w ukryciu, niemożność przerwania jedzenia, doświadczanie wstydu i nienawiści z powodu nadmiernego apetytu i przejadania się oraz potrzeba niepohamowanego jedzenia w sytuacji intensywnych przeżyć emocjonalnych. Prawie co druga dziewczynka i co czwarty chłopiec uważa, że są zbyt grubi, co nie znajduje potwierdzenia we wskaźnikach BMI.
Atmosfera w domu ma zasadnicze znaczenie
W przypadku anoreksji, bulimii czy innych zaburzeń odżywiania u podstaw choroby z reguły występują zaburzenia psychologiczne, które są związane z domem rodzinnym. Wizyta u dietetyka, który będzie miał małe doświadczenie i nie powie, że trzeba się udać do psychologa czy psychiatry z całą rodziną, nie rozwiąże problemu.
Lekarz prawdę Ci powie
Ja sobie zdaję sprawę, że jak powiem rodzicom, którzy do mnie przychodzą to co myślę, to narażam się na to, że więcej do mnie nie przyjdą. Ja tym rodzicom mówię, że w ich domu coś jest nie tak. Jeśli przyjdzie do mnie matka czy ojciec z dzieckiem skarżąc się na jego postawę wobec jedzenia to ja już wiem, że w 9 na 10 przypadków straciłem pacjentów, bo się na mnie obrażą i powiedzą, że wchodzę z butami w ich życie. Taka jest moja rola, ponieważ takiego problemu nie można lekceważyć. Jeśli rodzic się jednak nie obrazi i dowie się jakie są przyczyny takiego stanu rzeczy, to będzie mógł mieć pretensje do dietetyka czy lekarza, że mu tego nie powiedział. Jak ktoś mi powie co robię źle, to się na początku wścieknę, obrażę, a jeżeli jestem rozsądnym człowiekiem to gdy miną emocje zastanowię się, czy może ten ktoś ma rację. Ten proces dochodzenia do prawdy może zająć trochę czasu.
Dlaczego nastolatka się ciągle odchudza?
Córka, która zaczyna dorastać, ma ogromny problem z tym, że jej ciało zaczyna się powiększać. Bądźmy szczerzy – kobieta musi mieć trochę większą pupę niż jej kolega. Kształt ciała dorastającej kobiety się zmienia i część dziewczyn ma problem z zaakceptowaniem tego. Natomiast szybko wyłapany problem nie narasta i łatwiej się z nim walczy.
Kto pomoże, jeśli córka się głodzi
Takimi zaburzeniami powinien zajmować się zespół składający się z psychologa, psychiatry i dietetyka. Jeżeli my sami będziemy próbowali temu zaradzić, możemy zrobić dziecku krzywdę. Jako rodzice możemy próbować przemówić do logicznej części rozumu, jednak logika jest po drugiej stronie uczuć. Gdy próbujemy przemówić do logiki, możemy wzmacniać uczucia, które powodują dany problem.
Kiedy mamy do czynienia z bulimią i anoreksją
Kryteria jadłowstrętu psychicznego:
- ograniczenie poboru energii względem zapotrzebowania;
- znaczne zmniejszenie masy ciała do mniejszej niż minimalna przewidziana dla dzieci lub młodzieży;
- intensywny lęk przed przyrostem masy ciała i przytyciem;
- nadmierny wpływ masy ciała lub jego kształtu na samoocenę;
- wypieranie zbyt niskiej masy ciała.
Chroniczny przebieg choroby stwierdza się u około 20% pacjentów, 10-20% osób chorujących umiera, a przyczynami śmierci są najczęściej niedożywienie lub samobójstwo.
Kryteria bulimii psychicznej
- nawracające (minimum raz w tygodniu) napadowe objadanie się z towarzyszącym temu poczuciem braku kontroli nad jedzeniem;
- nawracające zachowania takie jak: prowokowanie wymiotów, nadużywanie środków przeczyszczających, głodowanie lub nadmierne ćwiczenia fizyczne;
- samoocena kształtuje się w kontekście masy ciała.
