dr n. med. Tomasz Floriańczyk – specjalista kardiolog dziecięcy
Serce położone po prawej stronie nie musi źle funkcjonować
Serce normalnie położone jest po lewej stronie ciała. Co to znaczy, że jest położone bliżej prawej strony, czyli jest zsunięte bardziej na środek ciała? Tak oczywiście może się zdarzyć i nie musi to wcale świadczyć o patologii samego serca, ale chociażby o nieprawidłowości narządów otaczających serce, na przykład płuc, czy też o przepuklinie przeponowej. Myślę natomiast, że istota tego pytania tkwi bardziej w tym, co się dzieje u dziecka, które ma serce położone po prawej stronie? Spektrum zmian w takim przypadku jest bardzo szerokie.
Serce położone po prawej stronie nie musi wcale świadczyć o nieprawidłowym funkcjonowaniu układu krwionośnego. Jednak wykrycie prawostronnego przesunięcia serca zawsze wymaga dokładnej diagnostyki.
Lustrzane odbicie
Czasami zdarza się tak, że mamy do czynienia z absolutnie zdrowym sercem, ustawionym w lustrzanym odbiciu. Wtedy najczęściej obserwujemy również lustrzane odbicie innych narządów ciała, chociażby narządów jamy brzusznej. Są przypadki, że serce położone po prawej stronie ciała jest zupełnie prawidłowe i funkcjonuje normalnie, a samo postawienie rozpoznania może być zupełnie przypadkowe. Niemniej jednak stwierdzenie, że serce jest położone nieprawidłowo, czyli na przykład przesunięte na stronę prawą, albo w ogóle położone po stronie prawej, zawsze wymaga dokładnej diagnostyki. Ponieważ bardzo często jest tak, że w sercu o nieprawidłowym – my mówimy ektopowym – położeniu stwierdzamy jeszcze inne, dodatkowe nieprawidłowości. Są to często bardzo ciężkie, wrodzone wady. Chociaż samo wykrycie nieprawidłowego położenia serca nie oznacza jeszcze wrodzonej wady, ale tak się zdarza. Jednak, tak jak powiedziałem, trzeba pamiętać, że mamy też przypadki dzieci z sercem położonym po prawej stronie, u których obieg krwi wygląda tak samo jak u dzieci zupełnie zdrowych.
Przesunięcie koniuszka serca
Położenie serca z prawej strony ciała, czyli dekstrokardia, jeśli nie ma innych powikłań ani wad z tym związanych, nie daje żadnych objawów klinicznych, nie wpływa też na długość życia. Zazwyczaj łączy się ona z tzw. przełożeniem trzewi, czyli zmianą stron pozostałych organów: wątroby, trzustki, śledziony i lustrzanym ułożeniem reszty organów w jamie brzusznej. Dekstrokardia dotyczy przesunięcia na prawą stronę całego serca, a nie tylko jego koniuszka. Przyczyną tego drugiego może być na przykład wysięk w jamie opłucnej lewej.
Zobacz też:
Badanie metodą Holtera – na czym polega?
Zespół Eisenmengera – choroba czy wada serca?
Badania kardio dla małych sportowców
Przesunięcie serca w prawo lub jego położenie całkowicie po prawej stronie ciała (dekstrokardia), nie musi się wiązać z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu krwionośnego. Najczęściej towarzyszy temu także lustrzane odbicie pozostałych narządów. Jeśli nie ma żadnych powikłań ani dodatkowych wad, nie wpływa to na jakość ani długość życia człowieka. Często jednak przesunięcie serca może świadczyć o wadach wrodzonych, dlatego zawsze w takim przypadku konieczne są szczegółowe badania.
