Skolioza – przyczyny, metody leczenia

dr Adrian Rymarczyk – ortopeda

Centrum Medyczne Achilles

Skolioza może występować przy różnych chorobach

Etiologia skolioz nie jest do końca poznana. Najczęstszą przyczyną są zaburzenia genetyczne, ale też nie mamy na to pełnego dowodu. Skolioza występuje również w chorobach złożonych, takich jak zespół Ehlersa-Danlosa. Oprócz tego w chorobach neuromięśniowych. Skolioza może być także wrodzona, z dysrafiami (zespołem wrodzonych wad układu nerwowego), a także idiopatyczna, czyli o nieznanym podłożu. Ten ostatni rodzaj tak naprawdę stanowi większość.

Jak leczyć skoliozę?

Wybór metody leczenia zależy od genezy choroby. Jeżeli jest to choroba idiopatyczna, co stanowi większość przypadków, to musimy pacjenta obserwować. Najczęściej skolioza pojawia się u dziewczynek w okresie dojrzewania – 4:1 w stosunku do chłopców. Gdy skoliozy są wygięte łukiem w prawo, mówimy o tzw. normalnej skoliozie. Natomiast jeżeli wygięcie jest w lewo, zaczyna to być podejrzane, i oprócz zdjęcia rentgenowskiego powinno się wykonać również rezonans magnetyczny całego kręgosłupa. Terapię zaczynamy zawsze od ćwiczeń, chociaż nie ma żadnych dowodów na to, żeby ćwiczenia same w sobie mogły zahamować rozwój skoliozy. Jeżeli skrzywienie się pogłębia, to w momencie, gdy ma około 25 stopni, wprowadza się gorsetowanie. Celem nie jest korekta, tylko utrzymanie takiego skrzywienia, które aktualnie występuje. Chodzi o to, żeby się nie pogłębiało.

Skolioza występuje przy różnych chorobach

Skolioza ma najczęściej podłoże genetyczne. Leczenie zależy od rodzaju choroby. Stosuje się ćwiczenia i gorsetowanie. W niektórych przypadkach konieczna jest operacja.

Skolioza złośliwa

Niektóre skoliozy są złośliwe. Mimo ćwiczeń czy 24-godzinnego gorsetowania, nadal postępują. Jeżeli skrzywienie przekroczy 35 stopni, prawdopodobieństwo, że będzie wzrastało jest już wysokie. Trzeba się liczyć z tym, że konieczna będzie operacja. Jeśli skolioza występuje w okresie dziecięcym, jej rozwój jest niepewny. W młodzieńczym – zależy od stopnia zaawansowania szkieletu. Jeżeli dziewczynka na początku okresu dojrzewania ma skrzywienie 35 stopni, to prawdopodobieństwo operacji jest wysokie. Natomiast jeżeli ma około 20 stopni i minął rok, dwa od momentu rozpoczęcia miesiączkowania, jest duża szansa, że operacja nie będzie potrzebna.

Zagrożenie życia

W przypadku skoliozy wrodzonej gorsetowanie nie będzie pomagało. Ćwiczenia również. Pogłębianie się skrzywienia uzależnione jest od typu tej skoliozy, od tego czy jest to typ budowy, typ mieszany, typ segmentacji, czy typ o charakterze wewnątrzkanałowych anomalii, które nazywamy dysrafiami. W przebiegu skolioz o charakterze neuromięśniowym,  np. przy chorobie Duchenne’a, możliwość progresji jest bardzo wysoka. Trzeba się nastawić na to, że konieczna będzie operacja, i to operacja ratująca życie. Gdy człowiek ma problemy z mięśniami, dotyczy to także przepony i mięśni międzyżebrowych, które odpowiadają za oddychanie. Jeżeli klatka piersiowa się zapada i pojemność płuc się zmniejsza, dziecko może umrzeć z powodu uduszenia, niewydolności oddechowo-krążeniowej. Dlatego operacja może uratować życie. Tak samo może się zdarzyć przy bardzo dużych skoliozach wrodzonych. Leczenie skoliozy nie jest więc tylko kwestią estetyczną czy działaniem przeciwbólowym, ale może być kwestią ratowania życia.

Skolioza dorosłych

Skolioza dorosłych występuje u ludzi, którzy w wieku młodzieńczym czy dziecięcym mieli skoliozę, która zatrzymała się ze skrzywieniem około 20-30 stopni w wyniku terapii gorsetem czy samymi ćwiczeniami. Jednak później, w wieku już zaawansowanym, w miejscach, gdzie kręgi są przeciążone rozwijają się choroby zwyrodnieniowe, które jeszcze bardziej zaginają kręgosłup. Powstaje wtedy większa skolioza i jest ona bardzo bolesna. Nie dotyczy to wszystkich pacjentów z tym rodzajem skoliozy, ale się zdarza. Skolioza dorosłych występuje również u osób, które mają niestabilność, czyli zwyrodnieniowe zaburzenia dysków na kilku poziomach, albo na dwóch, trzech. Dochodzi wówczas do przemieszczania się kręgów względem siebie, do zaginania. Taka skolioza jest bardzo bolesna, w przeciwieństwie do młodzieńczej czy dziecięcej, które nie bolą. Skoliozy nieoperowane albo nieleczone, o skrzywieniu przekraczającym 35 stopni, w wieku dorosłym będą dawały dolegliwości bólowe.

Zobacz też:

Kręgosłup nastolatka a kręgosłup małego dziecka

Kręgosłup dziecka – niewłaściwy kształt, odpowiednie miejsce do pracy

Zdrowy kręgosłup dziecka

Podsumowanie
Skolioza - przyczyny, metody leczenia
Tytuł
Skolioza - przyczyny, metody leczenia
Opis

Skolioza ma najczęściej podłoże genetyczne. Może występować przy różnych chorobach, także neuromięśniowych czy z dysrafiami. Częściej dotyczy dziewczynek niż chłopców. Sposób leczenia zależy od typu skoliozy, ale zazwyczaj zaczyna się od ćwiczeń. Przy bardzo dużych skoliozach wrodzonych lub przebiegających z dysrafiami, zazwyczaj konieczna jest operacja.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *