Alergia – czy można z niej wyrosnąć?

dr n. med. Agnieszka Krauze – pediatra, alergolog

http://prosen.pl/

https://www.facebook.com/Prosen.Przychodnia.Specjalistyczna/

Alergia może być dziedziczna

Czynnik genetyczny przy alergiach jest niezwykle istotny. Jeżeli jedno z rodziców ma na przykład alergiczny nieżyt nosa, szansa, że dziecko również będzie go miało wynosi jakieś 30-40 procent. Jeżeli dwoje rodziców cierpi na to schorzenie, można pomnożyć to razy dwa, czyli prawdopodobieństwo wyniesie jakieś 60-80 procent.

Jednak nie musi być tak, że u rodziców alergia występuje od urodzenia. Bardzo często rodzice mówią, że alergia pojawiła się u nich dopiero kiedy skończyli 25 lat. Nikt nie chce przekazać dziecku jakiegokolwiek schorzenia. Ale ono już ma tę atopię, tę skłonność do nadmiernej reakcji układu immunologicznego. Także te czynniki genetyczne wchodzą w grę. Zawsze w wywiadzie pytam o rodziców, ale też rodzeństwo, ponieważ alergia u rodzeństwa też jest czynnikiem obciążającym dla naszego pacjenta.

Co to jest atopia?

Atopia, tak jak alergia, to skłonność do nadmiernej reakcji układu immunologicznego po kontakcie z różnymi białkami i ewentualnie glikoproteinami, czyli białko-węglowodanami. Z alergii można wyrosnąć. Przy alergii pokarmowej typowej u dzieci, cztery najsilniejsze alergeny w pierwszym roku życia to: mleko, jajko, soja i gluten. Szansa na wyrośnięcie z alergii na te produkty jest bardzo duża. Jednak w przypadku wczesnej alergii (w pierwszym roku życia) o dużym nasileniu, z wysokimi przeciwciałami swoistymi, powiedzmy na owoce morza, ryby czy orzechy, szansa na wyrośnięcie wynosi 20%.

Alergia – czego nie dawać dziecku, żeby go nie uczulić?

Dajemy dziecku do jedzenia wszystko, żeby indukować tolerancję. Karmimy piersią minimum cztery-pięć miesięcy i po tym okresie rozszerzamy dietę. Nie ma żadnych przeciwwskazań do wprowadzania nawet silnych alergenów. W ostatnich latach nastąpiła duża zmiana w zaleceniach, ponieważ wiemy jak ważne jest nabywanie tolerancji. Przez kilka lat trwały badania ośrodka londyńskiego (słynne LEAP Study), prowadzone przez prof. Gideona Lacka i George’a Du Toit, które wykazały, że wczesne podawanie (między czwartym a dziesiątym miesiącem życia) orzeszków ziemnych niemowlętom z alergią, chroni przed rozwinięciem się alergii na te orzeszki w późniejszym czasie. To jest rewolucyjne badanie przeprowadzone na dużej grupie (kilkuset) dzieci. Co innego miód, którego spożywanie jest niewskazane dla dzieci poniżej osiemnastego miesiąca życia, ale to ze względu na botulinę.

Czy uczulić się można w każdym wieku?

Tak, można uczulić się w każdym wieku. Jest grupa pacjentów, którzy mają powyżej 70 lat i dostają alergii. Mają na przykład alergię wziewną. Dzieje się tak ze względu na chemizację wokół, zanieczyszczenie środowiska, wydłużone okresy pylenia roślin w związku z ociepleniem klimatu. Te okresy są dłuższe, a rośliny pylą intensywniej. Mechanizmem uruchamiającym uczulenie są zmiany w układzie immunologicznym. Wiemy, że u niemowląt zaczyna się od skóry. Najpierw jest atopowe zapalenie skóry i przez uszkodzoną skórę do organizmu docierają alergeny, w tym pokarmowe, i wywołują alergię. To jest teoria brytyjska, kiedyś uważana za hipotezę, a teraz wygląda na to, że jest to potwierdzone.

Pylenie wprawdzie było zawsze, ale teraz, gdy jest ono dłuższe i bardziej intensywne, plus dochodzi do tego smog oraz zanieczyszczenie środowiska, to łatwiej o alergię. Poza tym jest też tzw. marsz alergiczny, czyli dzieci, które miały alergię pokarmową we wczesnym okresie życia (w pierwszym roku) są bardziej predysponowane do alergii wziewnej w późniejszym okresie. U nich układ immunologiczny jest już pobudzony. Na pewno w większych miastach, które są bardziej zanieczyszczone alergii jest więcej, a na wsiach ewidentnie jest mniej. Przy atopowym zapaleniu skóry ważną rolę odgrywa klimat. W zimnym klimacie występuje więcej alergii skórnych, cieplejszy klimat uważa się za czynnik ochronny.