dr hab. n. med. Piotr Loba – specjalista chorób oczu
Centrum Mikrochirurgii Oka Laser Klinika prof. Jerzego Szaflika
Badanie wzroku u małego dziecka jest trudne
Mózg małego dziecka nie znosi asymetrii. Każda różnica w ostrości wzroku między jednym a drugim okiem powoduje niedowidzenie.
U małego dziecka, które ma mniej niż 3 lata, bardzo trudno jest zbadać ostrość wzroku za pomocą standardowych tablic, takich jakie stosuje okulista. Badanie wzroku, które możemy wykonać, to sprawdzenie, czy dziecko widzi podobnie jednym i drugim okiem. Jest to niezwykle ważne, gdyż mózg małego dziecka nie znosi asymetrii.
Mózg nie toleruje nieostrych obrazów
Każda asymetria, czyli różnica w ostrości wzroku lub w wadzie wzroku między jednym a drugim okiem, prowadzi do powstania niedowidzenia. Mózg zaczyna odrzucać obraz z gorszego oka, co powoduje, że patrzy tylko oko dominujące. Oko niedowidzące natomiast jest “odrzucane” i obraz z niego nie trafia do mózgu. Dlatego, na wczesnym etapie życia dziecka, tak ważna jest ocena, czy występuje symetryczna wada wzroku i czy oczy widzą podobnie. Najprościej można to sprawdzić zasłaniając na przemian raz jedno, raz drugie oko dziecka i obserwując jego reakcję na mały przedmiot lub zabawkę, którą mu pokażemy. Czasami z łatwością można stwierdzić, czy oczy widzą tak samo.
U starszych dzieci kontrolne badanie wzroku, na podstawie którego lekarz zadecyduje o zmianie mocy szkieł w okularach, należy robić raz w roku.
Badanie wzroku
Starszym dzieciom badamy wzrok za pomocą tablic do badania ostrości wzroku. Na początku są to tablice obrazkowe, potem – u dzieci w wieku szkolnym – cyfry oraz litery. Ostrość wzroku małego dziecka powinna być również symetryczna, nie powinna różnić się więcej niż o jedną linijkę na takiej tablicy. Każde dziecko, u którego ta różnica jest większa powinno być dokładnie zbadane przez okulistę, a wada wzroku powinna zostać dokładnie określona, ponieważ takie dziecko narażone jest na rozwinięcie się niedowidzenia. Okulary u dziecka dobieramy w zależności od wieku. U malutkich dzieci, które są fizjologicznie nadwzroczne, ale nie zezują i nie mają żadnych innych objawów ani zaburzeń, nie korygujemy w 100% wady plus.
Maluch w okularkach
Jeżeli natomiast zaczynają pojawiać się objawy, które wskazują na to, że dziecko nadmiernie wysila wzrok, zaczyna zezować lub stwierdzamy u niego niedowidzenie oka, to bez względu na wiek korygujemy wadę wzroku w 100%. Taka wada wzroku powinna być oceniona po porażeniu akomodacji, czyli po wpuszczeniu do oczu specjalnych kropli, które całkowicie wyeliminują przykurcz akomodacji tak, żeby mieć prawdziwą wadę wzroku u danego dziecka. Dopiero potem dokonujemy korekcji okularowej. Do szóstego roku życia okulary u dzieci przepisuje się na podstawie obiektywnego badania refrakcji, czyli na podstawie wyniku uzyskanego w badanu komputerowym, bądź przez lekarza w badaniu skiaskopowym. Powyżej szóstego roku życia musimy już uwzględnić subiektywne odczucia dziecka. Badania kontrolne, na podstawie których lekarz zadecyduje o zmianie okularów – obniżenia lub podwyższenia mocy szkieł – u małych dzieci należy robić co sześć miesięcy, a u starszych – raz w roku.
U małych dzieci różnice w wadzie wzroku między jednym a drugim okiem prowadzą do niedowidzenia. Dlatego bardzo ważne jest zrobienie badania wzroku już na wczesnym etapie życia. O tym, jak to się robi oraz kiedy dziecko powinno zacząć nosić okulary, mów idr hab. n. med. Piotr Loba - specjalista chorób oczu z Centrum Mikrochirurgii Oka Laser.
