prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński – otolaryngolog, audiolog, foniatra; dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu
Brak powonienia może świadczyć o poważnych zaburzeniach neurologicznych
Brak powonienia i zmysłu smaku u dziecka wymaga sprawdzenia tego, w jakim stanie są nerwy czaszkowe. Potrzebna jest konsultacja nie tylko neurologa, lecz także otolaryngologa i okulisty, a czasami również chirurga szczękowego po to, żeby wykluczyć wrodzone, bądź nabyte zaburzenia rozwoju w obrębie twarzoczaszki. Przy tego typu zaburzeniach bowiem może dojść do zmian, które dotyczą błony śluzowej oraz innych zmian anatomicznych, mających wpływ na przebieg i funkcjonowanie różnych nerwów, które odbierają wrażenia z tej części naszego organizmu. Brak powonienia nie musi się wiązać z tym, że mamy zniszczoną wyściółkę nosa, chociaż najczęściej jest to spowodowane właśnie zmianami w tej wyściółce – zmianami przerostowymi, czy zniszczeniem w wyniku np. ucisku poprzez rozwijające się w obrębie nosogardła polipy. Te rozwijające się polipowate zmiany uciskają nabłonek zmysłowy, w którym są zakończenia odbierające węch.
Węch – zmysł stary jak świat
Węch jest bardzo ważnym narzędziem, pozwalającym przetrwać w świecie, zmysłem który wyewoluował najwcześniej. To węch ostrzega nas przed zagrożeniem (np. przed pożarem, zepsutym jedzeniem, ulatniającym się gazem), pobudza apetyt, pozwala dobrać się w pary, odczuwać przyjemność i smak. Bodźce węchowe przekazywane są do mózgu o wiele szybciej niż np. bodźce wzrokowe. Receptory zapachowe znajdują się w nabłonku węchowym, w jamie nosowej. Komórki węchowe w tym nabłonku mają wypustki z rzęskami, gdzie zlokalizowane są właśnie receptory zapachowe. Odbierają one bodziec, który następnie przekazywany jest do kory węchowej, a stamtąd do płata skroniowego w mózgowiu. Słaby zmysł powonienia lub jego całkowity brak jest poważnym upośledzeniem. Ludzie, którzy nie czują zapachów częściej ulegają różnego rodzaju wypadkom. Ciekawą rzeczą jest fakt, że wrażliwość na zapachy jest u każdego człowieka inna, a ta sama woń może wywoływać różne reakcje u różnych ludzi.
Zobacz też:
Zapalenie zatok u dzieci – jak się objawia?