mgr Jagoda Zajączkowska – psycholog, psychoterapeuta, coach
www.pogoda-ducha.pl
Bulimia i anoreksja – grupy ryzyka
Szacuje się, że tylko 10% pacjentów z zaburzeniami odżywiania to mężczyźni. Pozostałe 90% to kobiety. Pierwszym czynnikiem ryzyka jest więc płeć. Kolejny to wiek – zaburzenia odżywiania mają swoje początki najczęściej w okresie dojrzewania i zazwyczaj dotyczą nastolatków.
Na pojawienie się zaburzeń odżywiania wpływa wiele czynników. Warto zwrócić uwagę na czynniki genetyczne, ale również te środowiskowe czy rodzinne. Istotna może być historia relacji pacjenta z jedzeniem, która tworzy się na podstawie różnych doświadczeń wyniesionych z domu. Pacjenci mogą pochodzić z domów, gdzie jedzenie było używane jako forma nagrody albo forma pocieszenia. W związku z tym borykają się z nadwagą, która w jakiś sposób wpływa na ich niskie poczucie własnej wartości. Może być też całkowicie odwrotnie. Pacjenci mogą pochodzić z rodzin, gdzie jedzenie było traktowane bardzo restrykcyjne, gdzie panowały surowe reguły dotyczące jedzenia. Bulimia, anoreksja oraz inne zaburzenia odżywiania mają zatem różne przyczyny. Zawsze jest to złożony problem.
Bulimia to choroba nazywana też żarłocznością psychiczną. Osoba chora objada się, najczęściej potajemnie, a potem wywołuje wymioty lub zażywa środki przeczyszczające. Bulimii bardzo często towarzyszą inne zaburzenia, np. depresja.
Bulimia i anoreksja a poczucie własnej wartości
Na występowanie zaburzeń odżywiania są podatne także osoby, które pochodzą z rodzin mających już historię zaburzeń odżywiania. Na przykład któryś z członków rodziny chorował na nie, albo na inne zaburzenia psychiczne, na przykład na depresję. W przypadku bulimii podatnym gruntem do jej rozwoju jest też pochodzenie z rodzin alkoholowych, w których była przemoc, nadużycia seksualne, oraz występowała otyłość.
Na rozwinięcie się zaburzeń odżywiania bardzo podatne są osoby w wieku dorastania. Natomiast zdarza się, że pojawią się dopiero w wieku dorosłym. W większości przypadków można jednak w historii takiej osoby znaleźć czynniki, które w dzieciństwie wpłynęły na kształtowanie się jej poczucia wartości, na to jak postrzega swoje ciało, czy ma zniekształcony obraza swojego ciała. Jednak dopiero kryzysy w wieku dorosłym – na przykład rozstanie z partnerem czy utrata pracy, spowodowały zaburzenia odżywiania, takie jak bulimia czy anoreksja.
Niepokojące objawy
Zaburzenia odżywiania, takie jak bulimia czy anoreksja mogą objawiać się niechęcią do jedzenia wspólnych posiłków, albo podejmowaniem restrykcyjnych diet czy obsesyjnym kontrolowaniem wagi ciała. Tym, co może zwrócić uwagę rodziców, jest również fakt, że dziecko zaczyna się objadać, czyli w stosunkowo krótkim czasie spożywa bardzo dużą ilość pokarmu. Restrykcyjne diety powodują uczucie głodu, które w pewnym momencie może doprowadzić do napadów objadania się. Potem z kolei, pojawia się potrzeba poradzenia sobie z dyskomfortem, zarówno fizycznym – z przejedzeniem, jaki i psychicznym – z poczuciem winy. Wówczas dziecko zaczyna stosować metody, wobec których nie możemy już być obojętni. Na przykład: wymiotuje, używa środków przeczyszczających i moczopędnych, albo ćwiczy z częstotliwością i natężeniem, które mogą zagrażać jego zdrowiu.
Bulimia i anoreksja to poważne choroby. O tym, kto jest na nie najbardziej narażony, jakie są objawy i co powinno zaniepokoić rodziców, mówi Jagoda Zajączkowska – psycholog, psychoterapeuta, coach.
