dr n. med. Tomasz Floriańczyk – specjalista kardiolog dziecięcy
Diagnostyka chorób serca pozwala na wczesne wykrycie wielu zaburzeń
Na badanie kardiologiczne dziecko najczęściej kierowane jest przez lekarza pediatrę lub lekarza medycyny rodzinnej. Wskazaniem do takiej konsultacji są nieprawidłowości stwierdzane w czasie badań bilansowych.
Rozszerzona diagnostyka chorób serca zlecana jest dzieciom, u których stwierdzono szmery nad sercem, czy też zaburzenia rytmu serca. Bywa również, że dziecko może być kierowane na badanie kardiologiczne w przypadku zgłaszania ograniczenia tolerancji wysiłku fizycznego, bólu w klatce piersiowej, kołatań serca lub może mniej specyficznych objawów, np. braku prawidłowego przyrostu masy ciała u niemowląt, który w pewnych szczególnych sytuacjach może być również jedynym dyskretnym objawem wrodzonej wady serca.
Badanie EKG jest jedną z popularniejszych metod diagnozowania chorób serca. Pozwala wykryć m.in. zaburzenia rytmu serca.
Metody diagnostyczne
Do najczęściej stosowanych metod diagnostycznych układu krążenia, poza standardowym osłuchiwaniem, należą: badanie EKG, badanie radiologiczne klatki piersiowej, badanie echokardiograficzne i badanie holterowskie. Są to badania, które mogą być robione w trybie ambulatoryjnym. Inne, bardziej złożone, najczęściej wymagają przyjęcia dziecka do szpitala i są wykonywane w warunkach szpitalnych.
Badanie EKG
Badanie elektrokardiograficzne (EKG) to metoda diagnozowania pracy serca za pomocą specjalnego aparatu – elektrokardiografu, który rejestruje impulsy elektryczne wytwarzane przy każdym skurczu serca. Na klatce piersiowej, rękach i nogach dziecka rozmieszczane są elektrody. Każda z nich obrazuje inny obszar serca. Te na klatce piersiowej – ścianę przednią i boczną, te na kończynach – ścianę dolną. Poprzez elektrody impulsy przekazywane są do elektrokardiogramu, który tworzy zapis w formie krzywej EKG. Z zapisu można odczytać m.in. rytm serca, częstotliwość skurczy, czas aktywacji komór serca. Badanie to pozwala wykryć np. zaburzenia rytmu serca czy niedokrwienie mięśnia sercowego.
Badanie metodą Holtera
Badanie holterowskie jest niczym innym jak długotrwałym zapisem standardowego badania EKG. Polega ono na tym, że do skóry dziecka na klatce piersiowej lekarz przykleja elektrody – od 3 do 6 lub 7. Elektrody te są połączone z rejestratorem, który dziecko nosi na pasku, na wysokości paska od spodni. Czas trwania takiego badania najczęściej wynosi 24 godziny, ale w niektórych przypadkach rejestracja pracy serca wydłuża się do 48, a nawet do 72 godzin.
Rentgen klatki piersiowej
Prześwietlenie klatki piersiowej to nieinwazyjne badanie obrazowe. Pokazuje serce, płuca i drogi oddechowe, fragment kręgosłupa. Specjalne urządzenie emituje wiązki promieni X, które przenikają przez skórkę, kości i poszczególne narządy. Różne tkanki w różnym stopniu reagują na to promieniowanie, jedne zatrzymują więcej promieniu, np. kości, które mają większą gęstość, a inne mniej – np. tkanki miękkie, takie jak wątroba czy nerki. Dzięki temu powstaje zróżnicowany obraz. Na zdjęciu tkanki miękkie są ciemniejsze (szare), a obszary o większej gęstości – znacznie jaśniejsze. Natomiast to, co nie stanowi dla promieni żadnej bariery (powietrze, tłuszcz) pozostaje czarne.
Echo serca
Badanie echokardiograficzne, czyli echo serca, jest obok EKG najważniejszą metodą diagnostyki chorób serca. W obrazowaniu tkanek wykorzystuje fale ultradźwiękowe. Pozwala wykryć m.in. przebyty zawał, płyn w osierdziu, nowotwór serca; ułatwia rozpoznanie zaburzeń rytmu serca czy nieprawidłowości w strukturze dużych naczyń krwionośnych, takich jak aorta czy żyły płucne; ułatwia wyjaśnienie nietypowych bólów w klatce piersiowej.
Rozbudowana diagnostyka chorób serca pozwala na wczesne wykrycie wielu zaburzeń i nieprawidłowości pracy serca, dzięki czemu pacjenci mają dużo większe szanse wyleczenie lub okiełznanie choroby i normalne życie.
Współczesna medycyna, umożliwiająca dokładną diagnostykę chorób serca, daje wielu pacjentom szanse na normalne życie. O różnych metodach wykrywania zaburzeń pracy serca, mówi dr n. med. Tomasz Floriańczyk – specjalista kardiolog dziecięcy.
