dr Karina Szafrańska – neurologopeda
Centrum Terapii Mowy i Dysleksji Ad Verbum
Drama pozwala przekazać doświadczalnie to, co trudno jest wytłumaczyć
Drama jest genialnym narzędziem, które pomaga w bezpiecznych warunkach przećwiczyć rozwiązywanie konfliktów, komunikację oraz rozumienie uczuć innych ludzi. Bardzo często stosowana jest w pracy z młodzieżą i dziećmi zagrożonymi wykluczeniem społecznym, cierpiącymi na zaburzenia ze spektrum autyzmu, czy posiadającymi zaburzenia rozwoju teorii umysłu. W takich przypadkach, dzieciom jest bardzo trudno zrozumieć co myśli i czuje drugi człowiek oraz jakie może mieć zamiary.

Drama to narzędzie, dzięki któremu dzieci z problemami mogą nauczyć się rozumieć innych i radzić sobie w trudnych sytuacjach. Odgrywane scenki pomagają wczuć się w drugą osobę, wyobrazić sobie uczucia innych.
Zamiana ról
Jednak dzieci w normie także funkcjonują lepiej, kiedy mogą popracować dramą. Ze względu na dziecięcy egocentryzm, który powinien zanikać koło siódmego roku życia (jednak często tak się nie dzieje), dzieciom jest trudno zrozumieć pewne zasady panujące na świecie. Nie da się ich wytłumaczyć, ale można je przekazać doświadczalnie. W dramie istnieje technika nazywana zamianą ról, polegająca na tym, że podczas odgrywania scenki wchodzimy w rolę drugiej osoby. W ten sposób, nawet dzieci z deficytami bardzo szybko rozumieją, co może czuć i myśleć druga strona.
Sposób na rozwiązywanie konfliktów
Do dramy trzeba się najpierw przygotować poprzez różnego rodzaju wprawki: słuchowe, głosowe, ruchowe. Drama nie jest tym samym czym teatr, ponieważ jest dostępna dla wszystkich. Polega na improwizowaniu scenek na tematy bliskie osobom biorącym udział w zajęciach, w taki sposób, aby skonstruować konflikt, który może zostać rozwiązany podczas działania dramowego. Gdyby taka sytuacja miała miejsce w normalnym życiu, mogłaby się skończyć różnie, jednak na zajęciach wszystko odbywa się w bezpiecznych warunkach. Tutaj zawsze można przerwać, zrobić tak zwaną „stop klatkę”, zatrzymać akcję i porozmawiać o tym, zastanowić się jakie są korzyści, a jakie słabe strony takiego czy innego rozwiązania. Uważam, że drama jest fantastycznym narzędziem zarówno dla osób w normie intelektualnej, szczególnie dla dzieci i młodzieży z problemami społecznymi i z takimi, które wynikają z błędów wychowawczych rodziców. Dla dzieci bardzo skupionych na sobie, wartością jest szansa przepracowania tego.
Dzięki dramie można podnieść samoocenę
Drama może także służyć do tego, aby podwyższyć samoocenę oraz wyeliminować „głosy wewnętrzne”, które nie pozwalają nam nigdy i nigdzie poczuć się dobrze. Są to więc zajęcia podobne do teatralnych, ale nie ma tu reżysera, podziału na widownię i aktorów. Każdy z grupy raz jest jednym, a raz drugim. W każdej chwili można zatrzymać akcję i zamienić się rolami. Osoby, które przed chwilą były na widowni wchodzą na scenę i biorą udział w przed chwilą przerwanej akcji. Wydaje mi się, że jeżeli terapeuta jest dobrze przygotowany, to dzięki dramie można rozwiązać wiele problemów komunikacyjnych, emocjonalnych i tych, wynikających z braku umiejętności skupienia się na tym, co może myśleć i czuć druga strona, jakie są jej argumenty. Uważam, że w praktyce dużo łatwiej dochodzi się do pewnych wniosków, niż podczas opowiadania o nich.
Zobacz też:
Autyzm dziecięcy – wczesna diagnoza