dr Adrian Rymarczyk – ortopeda
Centrum Medyczne Achilles
Dysrafie kręgosłupa należą do wad wrodzonych
Dysrafie czyli zaburzenie indukcji to wrodzona wada układu nerwowego. Zalicza się je do wad rozszczepowych
Dysrafie kręgosłupa zlokalizowane są wewnątrz kanału kręgowego, mogą dotyczyć rdzenia i struktur kostnych. Te anomalie wytwarzają się w wieku płodowym, w okolicach 6 tygodnia życia. Dlatego jedynym sposobem, by mieć na to wpływ, kiedy nie wiemy jeszcze o ciąży, jest prewencja. Chodzi o przyjmowanie kwasu foliowego oraz witamin z grupy B przez kobietę, która jest w okresie płodności i współżyje. Nie znamy jednego czynnika negatywnego, jest ich wiele. Żyjemy obecnie w środowisku, które wpływa na nas destrukcyjnie z każdej strony, więc trudno oczekiwać, że znajdziemy na to jedną odpowiedź.
Niedowłady kończyn
Jedną z najczęstszych anomalii o charakterze dysrafii jest diastematomyelia czyli rozdwojenie rdzenia kręgowego. Ostroga kostna lub miękka, dzieli rdzeń kręgowy na dwie części, jak gdyby rozcina ten rdzeń. Gdy dziecko rośnie, objawy mogą się pojawić w momencie skoku wzrostowego, dlatego że przecinane są kolejne drogi i dochodzi do niedowładów w kończynach dolnych. Tak to wygląda najczęściej. Ale wada ta występuje nie tylko w odcinku lędźwiowym czy piersiowym, ale również w szyjnym. Wtedy skutki mogą okazać się bardziej tragiczne, gdyż może dojść do niedowładów czterokończynowych, albo niedowładu samych kończyn górnych. Jedyną drogą ratunku jest operowanie. Jako rodzice powinniśmy zwracać uwagę, czy na skórze dziecka, nad pośladkami, pojawiają się jakieś kropki, przebarwienia, futerka, zadzierzgnięcia skóry. Jeżeli coś takiego zauważymy, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że wewnątrz rdzenia też jest jakaś anomalia.
Zakotwiczenie rdzenia
Kolejną anomalią jest zakotwiczenie rdzenia, tzw. nicią końcową, która jest zakotwiczona nisko. Kiedy dziecko rośnie, rdzeń zamiast kończyć się w okolicach kręgu L1, jest przytrzymywany i możemy go nawet zauważyć w okolicach kręgu lędźwiowego L4, gdzie już powinien być tylko ogon koński. To zakotwiczenie rdzenia też będzie się objawiało w trakcie rozwoju dziecka, przy skoku wzrostowym, pewnego rodzaju niedowładami. Możemy np. zauważyć, że stopa zaczyna się nieprawidłowo kształtować, że chód dziecka się zmienił. Jedynym leczeniem jest operacja i chirurgiczne przycięcie tego zakotwiczenia.
Płyn w rdzeniu
Do dysrafii należy też syringomyelia, czyli jamistość rdzenia. Dochodzi do niej wtedy, gdy płyn, który normalnie znajduje się w środku rdzenia, zaczyna rozdymać się jak bańka. Taką wadę trzeba obserwować i reagować na zachodzące zmiany, ale nie operować od razu. W pierwszych dwóch przypadkach należy operować od razu. Każda z tych dysrafii może prowadzić do wytworzenia się skoliozy albo innych wad kręgosłupa. Może również towarzyszyć wadom budowy samych kręgów, czyli np. półkręgom, wadom segmentacji, płytek czy wadom mieszanym. Jeżeli więc widzimy na zdjęciu rentgenowskim jakąkolwiek wadę samego kośćca, należy zrobić również diagnostykę rdzenia kręgowego. Wadom rdzenia mogą również towarzyszyć wady serca, nerek. To także trzeba sprawdzić. Wystarczy zrobić echo serca i USG jamy brzusznej.
Zobacz też:
Kontrola ortopedyczna – zdrowa i wskazana
Przyczyny wad postawy u dzieci
Dysrafie kręgosłupa to wady wrodzone, które mogą dotyczyć rdzenia kręgowego oraz struktur kostnych. Są to na przykład: rozdwojenie rdzenia kręgowego, zakotwiczenie rdzenia czy jamistość rdzenia. Najczęściej, jedynym sposobem leczenia jest operacja. Nie leczone dysrafie mogą prowadzić do skoliozy oraz innych wad kręgosłupa.