Wojciech Grajkowski – dr biologii, autor książki dla dzieci “Krew”, Wydawnictwo Dwukropek
Grupy krwi – odpowiedź immunologiczna
Na początku XX wieku, austriacki uczony Karla Landsteiner odkrył, że na powierzchni erytrocytów występują dwa białka, które wywołują reakcję immunologiczną organizmu. Wyróżnił na tej podstawie trzy grupy krwi, za co otrzymał nagrodę Nobla. Jego odkrycie zapoczątkowało naukę o grupach krwi.
Na powierzchni czerwonych krwinek (erytrocytów) u ludzi znajdują się różne białka, które determinują grupę krwi każdego człowieka. U osób, które mają grupę krwi A jest białko A. U tych, które mają grupę krwi B jest białko B, a u tych z grupą AB są oba białka: A i B. Osoby z grupą krwi 0 nie mają żadnego z tych białek. Wyróżniamy cztery grupy krwi: A, B, AB i 0 . Dlaczego to jest ważne? Dlatego, że nasze białe krwinki, czyli system obrony organizmu, uczą się rozpoznawać, kto jest swój, a kto nie. Atakują więc wszystkie obce obiekty, które trafiają do krwi. Jeżeli to białko nie jest moje, prawdopodobnie należy do jakiejś bakterii czy wirusa. Trzeba je więc natychmiast napaść i zniszczyć.
Jeśli konieczna jest transfuzja krwi, np. w wyniku wypadku, lekarz musi najpierw sprawdzić grupę krwi pacjenta. Jest to niezwykle ważne, ponieważ osoba potrzebująca transfuzji powinna dostać krew o tej samej grupie, co jej własna.
Grupy krwi – konflikt
I tu pojawia się problem podczas transfuzji. Jeżeli ja mam np. grupę krwi A i dostałbym krew od kogoś z grupą B, to na powierzchni jego krwinek czerwonych będą białka B. Te białka zostaną przez mój system odpornościowy rozpoznane jako wrogowie i zaatakowane przez moje przeciwciała. Dlatego powinienem dostawać krew wyłącznie od dawcy z grupą krwi A. W wyjątkowych sytuacjach mógłbym dostać krew od dawcy z grupą 0, ponieważ u niego na powierzchni czerwonych krwinek nie ma żadnych białek. Jednak, w miarę możliwości, należy starać się podawać pacjentom potrzebującym transfuzji krew o tej samej grupie.
Oprócz białek A, B i braku tych białek, przy oznaczeniu grupy krwi stosuje się też czynnik RH. Oznacza on białko D. Krew RH+ zawiera białko D, a w krwi RH- tego białka nie ma. Jeśli osoba z grupą krwi np. AB RH+ dostanie krew od dawcy, który ma krew AB RH-, to jej system odpornościowy uzna te białka za obce i zaatakuje krwinki, które mają białko D.
Polecamy małym i dużym Czytelnikom.
Skąd się wzięły oznaczenia grupy krwi literami A, B oraz 0? Na co one właściwie wskazują? Dlaczego warto wiedzieć jaką się ma grupę krwi? Na te pytania odpowiada Wojciech Grajkowski – dr biologii, autor książki dla dzieci “Krew”.
