dr Karina Szafrańska – neurologopeda
Centrum Terapii Mowy i Dysleksji Ad Verbum
Komunikacja alternatywna i wspomagająca to metoda pozawerbalnego porozumiewania się
AAC to metody stworzone dla osób niemówiących w ogóle lub mówiących źle. Dzięki niej mogą wyrażać swoje myśli i komunikować decyzje
Istnieją różne rodzaje komunikacji alternatywnej.
Komunikacja alternatywna to na przykład porozumiewanie się za pomocą gestów, obrazków, symboli umieszczonych na tych obrazkach. Dosyć skomplikowanym alternatywnym porozumiewaniem się są piktogramy (forma bardziej zaawansowana, wyłącznie dla osób mieszczących się w normie intelektualnej). Po komunikację alternatywną sięgamy na przykład wtedy, kiedy dziecko nie jest w normie intelektualnej i z tego powodu nie rozwija mowy lub kiedy jest w normie intelektualnej, ale ma porażenie wiotkie i nigdy nie będzie mówić.
Komunikacja alternatywna może polegać na uzupełnianiu mowy gestami, np. u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Czytanie globalne
Jedną ze stosowanych metod komunikacji alternatywnej jest technika czytania globalnego. Polega ona na tym, że dzieci, nawet półtoraroczne, uczy się czytać całe wyrazy, bez znajomości liter. Technika ta opiera się na pamięci fotograficznej. Opowiada o tym książka Glenna Domana Jak nauczyć małe dziecko czytać. Autor pokazuje w jaki sposób nauczyć dziecko czytać globalnie. Na karteczkach pisze się wyrazy i po wielu ćwiczeniach, kiedy powie się dziecku: “Przynieś mi karteczkę z napisem lala” albo “przynieś karteczkę z napisem miś” – dziecko potrafi to zrobić. Nie znaczy to jednak, że umie czytać w ogólnym tego słowa znaczeniu, ale potrafi czytać wyrazy globalnie, co często jest potrzebne do komunikacji. Zdarza się też, że komunikacja alternatywna polega na wsparciu mowy gestem u dzieci z obniżoną normą intelektualną.
Tymczasowa komunikacja alternatywna
Metod komunikacji alternatywnej jest bardzo dużo. Korzystamy z nich wtedy, kiedy dana osoba nie może porozumiewać się z nami werbalnie. Zdarza się, że niektórzy pacjenci nie mogą się komunikować przez jakiś czas, np. po operacji. I chociaż w Polsce nie jest to jeszcze stosowane, w szpitalach za granicą, chociażby w Wielkiej Brytanii, można się spotkać z czasowo wprowadzaną komunikacją alternatywną. Jedna z metod polega na tym, że pokazuje się pacjentowi obrazki i śledzi ruch jego oczu. W ten sposób można odczytać, co osoba chora chce nam przekazać.
Dr Karina Szafrańska – neurologopeda, opowiada o metodach komunikacji alternatywnej, czyli porozumiewaniu się pozawerbalnym. Metody te stosuje się wtedy, kiedy z jakiś powodów mowa u dziecka się nie rozwinęła lub rozwinęła się bardzo słabo.
