Agnieszka Sikora – prezes Fundacji Po Drugie, zajmującej się zapobieganiu patologii, demoralizacji, bezradności i wykluczeniu
Lalka z syndromem FAS imituje dziecko urodzone z Płodowym Zespołem Alkoholowym
Celowo pokazuję Państwu lalkę z syndromem FAS razem z lalką imitującą zdrowe niemowlę. Różnice między nimi widać gołym okiem. Lalka z syndromem FAS to fantom dziecka urodzonego z zespołem FAS, czyli z Płodowym Zespołem Alkoholowym. Zespół ten jest konsekwencją picia przez matkę alkoholu podczas ciąży. Tym, co w pierwszej kolejności rzuca się w oczy jest wygląd twarzy dziecka. Są to bardzo charakterystyczne cechy związane z płodowym zespołem alkoholowym, czyli: spłaszczony nos, brak rynienki między nosem a ustami, dość szeroko rozstawione oczy. Widać też, że dziecko ma niską masę urodzeniową i powykrzywiane kończyny.
Dzieci z zespołem FAS często mają problemy emocjonalne
Lalkę z syndromem FAS pokazujemy młodzieży, podczas spotkań organizowanych przez naszą fundację. Każdy może ją wziąć na ręce, porównać ze zdrowym dzieckiem i przyjrzeć się różnicom fizycznym. Oczywiście, omawiając problem picia alkoholu w czasie ciąży mówimy także o tym, że te cechy fizyczne niekoniecznie muszą się pojawić. Niekoniecznie też muszą być aż tak wyraziste, jak w przypadku tej lalki. Trzeba jednak mieć świadomość, że picie alkoholu przez kobietę w ciąży powoduje również inne komplikacje. Mogą pojawić się różne wady wrodzone, a z czasem także zaburzenia emocjonalne. Dzieci urodzone z zespołem FAS często są niedojrzałe, mają problemy emocjonalne, trudności w budowaniu relacji, kłopoty z nauką. Bardzo często są to dzieci, które wychowują się w domach dziecka, potem trafiają do zakładów poprawczych i również w dorosłym życiu popełniają przestępstwa.
Zespół FAS jest nieodwracalny
Lalka z syndromem FAS to bardzo ważny fantom, który moim zdaniem powinien być pokazywany nie tylko wśród młodzieży, z którą pracuje fundacja „Po drugie”. Tak naprawdę powinien on być w każdej szkole. Powinniśmy uświadamiać młodym ludziom, co może się stać, kiedy matka pije alkohol podczas ciąży. To, że dziecko rodzi się z zespołem FAS jest nieodwracalne. Nie potrafimy w 100% pozbyć się problemów, które będą dotyczyły takiego dziecka.
To jest lalka demonstracyjna. Nie służy do tego, żeby się nią opiekować, tylko do tego, aby pokazać uczestnikom zajęć, młodzieży czy rodzinom, co stanie się, jeżeli np. będziemy dzieckiem potrząsać. Bardzo często rodzice, szczególnie nieprzygotowani i emocjonalnie niedojrzali, denerwują się kiedy dziecko płacze i płacze. Wówczas, gdy brakuje im już pomysłu jak je uspokoić, zaczynają dzieckiem potrząsać. Ta lalka pokazuje jak poważne mogą być konsekwencje potrząsania niemowlęciem. Lalka ma przezroczystą główkę, przez którą widzimy mózg dziecka. Dookoła są różne rysuneczki informujące, co możemy uszkodzić, jeżeli uszkodzimy daną część mózgu – np. jakieś funkcje motoryczne czy wzrok.
Lalka z syndromem FAS to lalka do nauki
Kiedy włączę lalkę zaczyna ona płakać. Potrząsam nią. Co się stało? Z tyłu główki zapaliły się dwie diody, które pokazały, że potrząsając dzieckiem w ten sposób mogłam uszkodzić jego funkcje związane ze wzrokiem. Możliwe, że dziecko będzie miało kłopoty z widzeniem. Bardzo często zaburzenia te będą miały charakter nieodwracalny. Pokazujemy to młodym ludziom, którzy uczestniczą w naszych warsztatach, ale myślę, że jest to lalka, którą warto pokazać również niektórym dorosłym rodzicom. Po to, aby zwrócić uwagę na problem, że jednak małe jest kruche i pewnych rzeczy nie powinniśmy robić.
Nie ważne czy podczas ciąży co jakiś czas wypijesz parę łyków piwa czy lampkę wina. Każda ilość alkoholu jest trucizną dla dziecka rozwijającego się w łonie matki. Agnieszka Sikora – prezes Fundacji Po Drugie, zajmującej się zapobieganiu patologii, demoralizacji, bezradności i wykluczeniu, prezentuje lalkę z syndromem FAS, imitującą dziecko urodzone z Płodowym Zespołem Alkoholowym.