prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński – otolaryngolog, audiolog, foniatra; dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu
Nawracające zapalenie uszu objawia się pogorszeniem słuchu
Kiedy dzieci zaczynają chodzić do przedszkola, często łapią infekcje górnych dróg oddechowych. Niezależnie o tego, czy infekcja ma podłoże bakteryjne czy wirusowe (częściej wirusowe), dochodzi do zmian wysiękowych i obrzękowych w nosie, w nosogardle, a następnie w trąbkach słuchowych i w uszach. Prowadzi to do ostrych zapaleń uszu. Jeżeli te zapalenia są źle leczone, bądź nie leczone, przeoczone, albo jeśli infekcji górnych dróg oddechowych jest dużo – stany ostre przechodzą w stany przewlekłe. Stąd nawracające zapalenie uszu.
Nawracające zapalenie uszu może doprowadzić do pogorszenia słuchu. W stanach ostrych stosuje się leczenie ogólne, przede wszystkim przeciwbólowe i udrażniające nos.
Pogorszenie słuchu
Objawami ostrego zapalania jest przede wszystkim ból, rozpieranie w uchu, podwyższona temperatura. Jest to bardzo dokuczliwe. Nie potrafimy sobie znaleźć miejsca, kiedy boli nas ucho. Do momentu, kiedy błona bębenkowa nie pęknie i część tej wydzieliny się nie wyleje. Przechodzenie ostrego stanu zapalnego w stan przewlekły już nie jest takie uciążliwe. Taka osoba może zwrócić uwagę, że gorzej słyszy, ale nie musi, bo się do tego gorszego słuchu przyzwyczaja. Ból jest mniej charakterystyczny, ale zmiany stają się coraz bardziej zaawansowane. Te zaawansowane zmiany w uszach dotyczą wprowadzenia płynu, gęstnienia tego płynu, tworzenia się zrostów, postępującego unieruchomienia łańcucha kosteczek słuchowych i coraz gorszego słuchu.
Zagrożenie powikłaniami
Leczenie podstawowe w przypadku ostrych zapaleń uszu, wiąże się z leczeniem ogólnym. Jeśli mamy infekcję grypową – podajemy leki przeciwgrypowe, staramy się udrożnić nos tak, żeby wydmuchać wydzielinę i żeby trąbki słuchowe były drożne. Jeżeli stwierdzamy nadmiar wydzieliny w uszach, to możemy ją usunąć. Tak więc, na początku stosujemy zwykle leczenie objawowe: obniżanie temperatury, działanie przeciwbólowe, a dopiero potem przeciwzapalne. Natomiast w sytuacji, kiedy pojawia się możliwość powikłań w obrębie ucha środkowego, czy powikłań w sąsiedztwie tego ucha, wtedy możemy uzupełniać leczenie zachowawcze, leczeniem operacyjnym, które polega na otwarciu przestrzeni ucha środkowego i usunięciu wydzieliny.
Uszy muszą się wentylować
Bardzo często dzieci, które cierpią na nawracające infekcje dróg oddechowych, mają przerośnięty migdałek gardłowy, przez co nie wentylują się dobrze trąbki słuchowe i w uszach zalega płyn. To sprawia, że powoli pogarsza im się słuch. Wtedy staramy się udrożnić nosogardło, przywrócić właściwy tor oddychania przez nos, żeby powietrze się nawilżało, ogrzewało i oczyszczało w nosie, żeby nie wysuszało krtani i nie wywoływało ataków kaszlu. Do leczenia w obrębie gardła dołączamy także leczenie w obrębie uszu, polegające na delikatnym nacięciu błon bębenkowych od strony ujścia zewnętrznego i odessaniu wydzieliny, jeżeli jest rzadka. Jeżeli natomiast wydzielina jest gęsta, zakładamy takie maleńkie dreniki, żeby uszy się wentylowały, żeby przywrócić normalną fizjologię ucha środkowego i drożność trąbek słuchowych. Jeżeli zrobimy to szybko i sprawnie, to zapobiegniemy dalszym powikłaniom i pogorszeniu słuchu.
Zobacz też:
Wady aparatu mowy – konsekwencje, leczenie
Zapalenie zatok u dzieci – jak się objawia?
Nieleczone lub źle leczone zapalenie uszu może doprowadzić do pogorszenia słuchu. O tym jak leczyć tę chorobę, o możliwych powikłaniach, i o różnicy między ostrym a przewlekłym zapaleniem uszu, mówi prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński – otolaryngolog, audiolog, foniatra; dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.
