dr n. med. Tomasz Floriańczyk – specjalista kardiolog dziecięcy
Niedomykalność zastawki serca może być bezobjawowa
W sercu człowieka znajdują się cztery zastawki: dwudzielna, trójdzielna, aortalna i zastawka pnia płucnego. Niedomykalność zastawek jest jedną z najczęstszych nabytych wad serca.
Przepływ krwi w sercu zawsze odbywa się od przedsionka do komory i z komory do naczynia wyprowadzającego. Zastawki w sercu to struktury uniemożliwiające wsteczny przepływ krwi. Służą temu, by krew nie cofała się z komory do przedsionka oraz z wielkiego naczynia do komory. Niedomykalność zastawki serca oznacza, że zastawka nie spełnia dobrze tej roli i dlatego część krwi się cofa z wielkiego naczynia do komory albo z komory do przedsionka.
Kiedy konieczna jest interwencja chirurgiczna?
Niedomykalności zastawek, jeżeli nie są bardzo nasilone, są najczęściej dość dobrze tolerowane przez organizm. Jeżeli natomiast niedomykalność zastawki jest poważna, może doprowadzać do istotnego powiększenia się jam serca. A stąd już niedaleko do niewydolności serca oraz wszystkich jej objawów. Dlatego też w przypadkach szczególnych – u dzieci, u których ta niedomykalność jest duża, stosuje się leczenie interwencyjne bądź kardiochirurgiczne.
Przyczyny i objawy niedomykalności zastawek
Wśród przyczyn niedomykalności zastawek wymienia się m.in.: zmiany zwyrodnieniowe w budowie zastawek, zmiany w budowie lewej komory serca, wrodzone nieprawidłowości płatków zastawek lub ich uszkodzenie. A także choroby reumatyczne czy zapalenie wsierdzia spowodowane infekcją. W niektórych przypadkach niedomykalność zastawki serca może nie dawać żadnych objawów.W innych mogą pojawić się takie symptomy jak: duszności, gwałtowne przyspieszenie akcji serca, poczucie zmęczenia czy zmniejszona tolerancja wysiłku. Pacjenci skarżą się też na pulsowanie żył szyjnych czy płytki oddech podczas wysiłku. Nie należy lekceważyć tych objawów, gdyż nie leczone i nie monitorowane mogą doprowadzić do poważnych chorób układu krążenia.
Niedomykalność zastawki pnia płucnego bardzo rzadko występuje samoistnie. Zazwyczaj jest schorzeniem wtórnym do wad zastawki mitralnej albo aortalnej, lub też częścią złożonej, wielozastawkowej wady serca.
Rozpoznanie schorzenia, jakim jest niedomykalność zastawek serca polega najczęściej na badaniu osłuchowym, w którym wychodzą różnego rodzaju szmery. Można też zrobić badanie radiologiczne lub elektrokardiograficzne.