dr Daniel Kozyra – ortopeda, klinika Softmedlaser
Choroba Scheuermanna – powolne wyginanie się kręgosłupa ku tyłowi
Schorzenie to dotyczy najczęściej odcinka piersiowego, a dotyka dzieci w wieku 12 – 16 lat.
Choroba Scheuermanna polega na zaburzeniu twardnienia blaszek granicznych, czyli tzw. korówki trzonów kręgowych. Prawidłowo twardnienie blaszek ma je zabezpieczyć przed zniekształceniem podczas czynności codziennych.
Objawy choroby Scheuermanna
Prawidłowy kształt kręgosłupa przypomina lekko wyprostowaną literę “S”
Charakterystycznym obrazem choroby Scheuermanna jest widoczne na zdjęciu RTG wpuklanie się dysków w trzony, czyli tzw. guzki Schmorla. U dzieci wyraźnie widzimy natomiast zaokrąglanie się pleców, czasami dość drastyczne.
Im wcześniej zaczniemy pracować na taką patologią, tym efekty są lepsze, aczkolwiek trudno jest osiągnąć prawidłowy kształt kręgosłupa, przywrócić jego fizjologiczne krzywizny. Najważniejszą rzeczą jest oczywiście rehabilitacja. Chodzi o codzienne ćwiczenia, polegające na utrzymaniu prawidłowej ruchomości kręgosłupa, przede wszystkim wyprostu w odcinku piersiowym, co u dzieci jest najtrudniejsze. Dzieci najczęściej siedzą zgarbione, w niefizjologicznych pozycjach przy biurku. Mają nieprawidłowo ustawione rzeczy na blacie biurka. Najważniejsza jest rehabilitacja, ćwiczenia i higiena w trakcie dnia, w czasie nauki czy czynności codziennych.
Niestety na stałe pozostaje pogłębienie kifozy piersiowej, czyli tzw. pleców okrągłych. Jest to oczywiście dość duży dyskomfort dla dzieci, gdyż dochodzi do kompensacyjnego wykrzywienia, czyli pogłębienia lordozy szyjnej, lordozy lędźwiowej. Dochodzi też do przeciążenia odcinka szyjnego i lędźwiowego, bólów kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, bólów głowy. A także innych, późniejszych konsekwencji w postaci zmian zwyrodnieniowych i ograniczenia ruchu.
Trzony kręgowe to podstawowy element nośny kręgosłupa. Najmasywniejsze, ale też najbardziej obciążone są te u podstawy kości krzyżowej. Kręgosłup, aby mógł spełniać swoje trzy podstawowe funkcje, musi być jednocześnie wytrzymały, elastyczny i ruchomy w wielu płaszczyznach. Choroba Scheuermanna ogranicza tę ruchomość.
Przyczyny choroby Scheuermanna
Ta choroba wynika z niedokrwienia, a co za tym idzie deformacji i obumierania trzonów kręgowych oraz krążków międzykręgowych. Mogą ją wywołać
mikro urazy spowodowane gwałtownymi ruchami podczas zabawy, przeciążenia, zaburzenia hormonalne lub endokrynologiczne, osłabiona odporność.
Objawy Choroby Scheuermanna
Charakterystyczne dla choroby są tzw. plecy okrągłe, a w zaawansowanym stadium choroby tzw. garb. Widoczne jest też pochylenie barków do przodu, pogłębione wygięcie kręgosłupa ku przodowi w części lędźwiowej. Dziecku może doskwierać ból przy dłuższym utrzymywaniu jednej pozycji oraz przy jej gwałtownej zmianie.
Kręgosłup i kręgi
Kręgosłup składa się z 7 kręgów szyjnych (C1-7), 12 kręgów piersiowych (Th1-12), 5 kręgów lędźwiowych (L1-5), 5 kręgów krzyżowych połączonych w kość krzyżową i 5 kręgów guzicznych kręgów guzicznych (Co1-5).
Pojedynczy kręg składa się z trzonu kręgu, łuku kręgu oraz siedmiu wyrostków. Trzon kręgu i łuk kręgu ograniczają otwór kręgowy. Otwory kręgowe wszystkich kręgów tworzą kanał kręgowy, wewnątrz którego biegnie rdzeń kręgowy. Wyrostki kręgowe dzielą się na nieparzyste i parzyste. Nieparzyste odchodzą od kręgu ku tyłowi lub w dół, a parzyste wyrostki poprzeczne biegną ku bokom. Ku górze i ku dołowi skierowane są natomiast parzyste wyrostki stawowe górne i dolne. Tworzą one połączenia między kręgami.
Najwyższy kręg kręgosłupa to kręg szczytowy – atlas, który podtrzymuje czaszkę. Jest pozbawiony trzonu. Przez otwór w wyrostku poprzecznym przechodzą naczynia krwionośne, a na górnej powierzchni obserwujemy wgłębienia dopasowane do wypustek kości potylicznej.
Kręg obrotowy połączony z kręgiem szczytowym umożliwia ruch obrotowy głowy. Kręgi szyjne między czaszką a klatką piersiową mają dwa dodatkowe otwory, przez które przechodzą naczynia krwionośne. Miejsce styku dwóch kręgów to powierzchnia stawowa. Kręgi piersiowe łączą szyję z dolną częścią pleców. Wyposażone są w miseczkowate powierzchnie stawowe, tworzące ruchome połączenia z żebrami.
