Katarzyna Bajszczak -psycholog, seksuolog kliniczny, seksuolog dziecięcy, katarzynabajszczak@gmail.com
Orientacja seksualna kształtuje się wraz z rozwojem płci psychologicznej.
Orientacja seksualna ma związek z różnicowaniem ośrodkowego układu nerwowego w życiu płodowym
Ciągle nie ma 100% pewności jak to jest, że mamy taką, a nie inną orientację seksualną. Jedno jest pewne: nasza orientacja mieści się gdzieś na kontinuum pomiędzy najczęściej spotykaną orientacją heteroseksualną a o wiele rzadszą orientacją homoseksualną.
Płeć psychologiczna
Jeśli chodzi o rozwój psychoseksualny człowieka, wszystkie najnowsze badania tak przyjmują, że różnicowanie naszego ośrodkowego układu nerwowego wiąże się właśnie z rozwojem naszej płci psychologicznej.
Na płeć psychologiczną składa się orientacja seksualna i nasza identyfikacja płciowa. Jest to ściśle związane z rozwojem ośrodkowego układu nerwowego, dzieje się to w okresie płodowym, a wpływ na to mają androgeny płodowe, które oddziałują nie tylko na narządy płciowe; powodują również, że w okresie płodowym wykształcają się męskie narządy płciowe, a jeżeli tych androgenów brak, to mamy narządy żeńskie. Poprzez receptory androgenowe te właśnie androgeny maskulinizują mózg płodu, czyli ośrodkowy układ nerwowy.
Przyjęło się więc, że to jest właśnie moment, w którym nasza orientacja seksualna, nasza identyfikacja płciowa się decydują.
Czego nie wiemy
Co jeszcze istotne? Dotąd nie wiadomo tak na 100% jak ten proces kształtowania orientacji seksualnej przebiega, nie wiadomo też jak długo on trwa. Nie wiadomo również tak naprawdę kiedy jest ten moment krytyczny, w którym miejscu rozwoju płodu jest to działanie androgenów najsilniejsze. Dlatego naukowcy przyjmują, że cały okres życia płodowego jest tym czasem, kiedy decyduje się nasza psychoorientacja płciowa.
Jeszcze nie tak dawno, bo w latach 70-tych ubiegłego wieku mówiło się o tym, że noworodek rodzi się jako osoba nie do końca zdeterminowana płciowo pod względem psychologicznym. Były takie koncepcje, które mówiły, że dziecko rodzi się neutralne płciowo, jak wtedy określali to naukowcy, i że to właśnie środowisko, otoczenie, wychowanie, rodzaj bodźców i stymulacji jakie dziecko dostaje decydują o tym, czy jego identyfikacja płciowa, jego orientacja jest skierowana w kierunku żeńskim czy męskim.
Teraz wszelkie badania, także neuroobrazowania obaliły tę teorię. Mówi się, że z całą pewnością w okresie płodowym te sprawy się decydują.
Zobacz też:
Coming out – kryzys w rodzinie
Poradnie dla osób o odmiennej orientacji
Zaburzenia identyfikacji płci w dzieciństwie