dr n.med. – Tomasz Floriańczyk- specjalista kardiolog dziecięcy
Serce zarodka zaczyna bić około 8-9 dnia życia.
Prawidłowy rozwój serca to jedna z podstawowych obserwacji podczas ciąży
Serce dziecka pracuje bardzo podobnie jak serce człowieka dorosłego. Począwszy od 6-7 miesiąca po narodzinach w zasadzie nie ma już istotnych różnic poza tymi dotyczącymi tylko i wyłącznie serca noworodka, małego niemowlaka, a w szczególności serca płodu, które również w tej chwili podlega ocenie.
Rozwój serca w życiu płodowym
Serce płodu zaczyna bić około 8-9 dnia życia. Potem serce powoli się rozwija, tworzą się jamy serca, naczynia sercowe. Jest to bardzo skomplikowany, powolny, ale ustawiczny proces. Wszelkie czynniki, które mogą zadziałać w czasie życia płodowego mogą doprowadzać do powstawania wrodzonych chorób serca. Na szczególną uwagę zasługuje funkcjonowanie serca dziecka w okresie płodowym. Obserwujemy wtedy w sercu struktury, które u dziecka muszą występować, a które później, po urodzeniu – powinny zaniknąć lub przekształcić się.
Mowa tu o np. drożnym otworze owalnym czyli dziurce w przegrodzie międzyprzedsionkowej, czy też drożnym przewodzie tętniczym czyli połączeniu między aortą a tętnicą płucną.
Jeżeli te struktury nie występują w życiu płodowym, lub są szczątkowe może to prowadzić wtórnie do rozwoju innych, ciężkich wad wrodzonych serca.
Serce po porodzie
Wielkim wydarzeniem w funkcjonowaniu układu krążenia dziecka jest poród. Rozpoczyna się wtedy wymiana gazowa, dochodzi do zmian ciśnienia w krążeniu płucnym, do spadku oporów naczyniowych i od tego momentu w zasadzie serce dziecka nagle zaczyna pracować tak, jak serce człowieka dorosłego. Wszelkie pozostałości z życia płodowego powinny samoistnie zamykać się i przekształcać w ciągu pierwszych kilku dni, kilku tygodni życia.
Funkcjonowanie układu krążenia
Jeśli chodzi o różnice w samym funkcjonowaniu układu krążenia to układ krążenia małego dziecka różni się tym od układu krążenia dorosłego człowieka, że serce małego dziecka bije znacznie szybciej.
O ile serce człowieka dorosłego bije z częstością około 60-72 uderzeń na minutę, o tyle serce noworodka to około 140 uderzeń na minutę. Im dziecko jest starsze, tym ten rytm serca ulega spowolnieniu, odwrotnie niż ciśnienie tętnicze. Ciśnienie tętnicze u noworodka jest niskie i wynosi ok. 70/40 milimetrów słupa rtęci i w miarę rozwoju wzrasta do wartości takich, jakie uzyskujemy w czasie dorosłości.
Zobacz też:
Prawidłowe tętno i temperatura noworodka. Ile śpi dziecko?