Szczepienia dzieci – fakty i mity. Kalendarz szczepień.

dr Łukasz Durajski – lekarz, specjalizacja pediatryczna

www.drdurajski.pl

Szczepić czy nie szczepić?

Po co szczepimy dzieci i czy zamieszanie wokół szczepionek to tylko “czarny PR”, czy też ma pokrycie w rzeczywistości? Co się dzieje, gdy dziecka nie zaszczepimy? Jaki jest kalendarz szczepień? Co to są szczepionki kojarzone? 

Szczepienia to najistotniejszy element profilaktyki, którą możemy zastosować u dzieci.

Po co tak naprawdę szczepimy?

Szczepienia mają na celu uodpornienie dziecka na antygeny, na jednostkę chorobową, na którą szczepimy. Jest to najskuteczniejsza metoda znana medycynie i powinniśmy ją stosować u każdego dziecka. Kalendarz szczepień składa się z trzech części.

Pierwsza część to szczepienia obowiązkowe i te szczepienia są bezpłatne. W Polsce do szczepień bezpłatnych, obowiązkowych, zaliczamy szczepionki przeciw:

  • gruźlicy,
  • wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW) typu B,
  • błonicy,
  • tężcowi,
  • krztuścowi,
  • odrze,
  • śwince,
  • różyczce,
  • poliomyeilitis (Choroba Heinego Medina)
  • hemophilus inluenzae typu B (HIB), wywołującej zakażenia układu oddechowego i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Druga część to szczepienia zalecane, ale jednocześnie obowiązkowe dla pewnej grupy pacjentów, którzy powinni te szczepienia otrzymać. Takim przykładem jest chociażby szczepienie przeciwko ospie wietrznej, które powinny otrzymać dzieci uczęszczające do żłobka.

Trzecia część kalendarza szczepień to szczepienia zalecane. Są to szczepienia, które warto wykonać bo mają znaczenie w całym rozwoju układu odpornościowego dziecka,  nie są jednak finansowane z budżetu państwa i muszą za nie zapłacić rodzice. Są to m.in. szczepionki przeciw:

Szczepionki kojarzone

Kalendarz szczepień daje nam kilka możliwości jeśli chodzi o sposób szczepienia dziecka. Ważne jest to, że dziecko powinno być szczepione w przychodni, pod okiem lekarza, który kwalifikuje je do szczepienia. Mamy możliwość szczepienia bezpłatnego, ale od pewnego czasu są dostępne na rynku szczepionki skojarzone. Są to szczepionki wieloskładnikowe – np. 5 w jednym lub 6 w jednym. Dzięki takim szczepieniom dziecko otrzymuje w jednej dawce, przy jednym ukłuciu ochronę, którą normalnie otrzymałoby w kilku ukłuciach. Jest to korzystne, bo te szczepienia nie traumatyzują bardzo dziecka, zwłaszcza w sytuacji, gdy decydujemy się na dodatkowe zalecane szczepienia.

 

Czy szczepionki wywołują autyzm u dzieci? 

Mitem rozpowszechnionym wśród rodziców, którzy mają wątpliwości co do szczepienia dziecka jest także przekonanie o wywoływaniu przez szczepionki autyzmu.

Jest to mit, który dotyczy przede wszystkim szczepionki odra/świnka/różyczka – zawdzięczamy go pewnej publikacji, która ukazała się w latach 90-tych w renomowanym amerykańskim czasopiśmie specjalistycznym Lancet. Niestety – autor tej publikacji, co okazało się po długim dochodzeniu – sfałszował opublikowane badania. Dobrał on grupę pacjentów do wyników, które chciał zaprezentować. Jednak od czasu publikacji jego pracy ukazało się mnóstwo innych badań medycznych,  randomizowanych, wskazujących na brak powiązania między szczepieniem a wystąpieniem autyzmu. Jednak ten wątek jest bardzo wykorzystywany przez ruchy antyszczepionkowe.

Raz, dwa, trzy – dziś na koklusz zachorujesz Ty! 

Temat szczepień, a właściwie niewyszczepialności dzieci, to tak naprawdę problem dotyczący nie tylko danego dziecka, w związku z którym podejmowana jest decyzja rodzica, ale też problem całej populacji dzieci. Chodzi o to, że niezaszczepienie jednego dziecka może spowodować, że te właśnie dzieci są nosicielami jednostki chorobowej, z którą do tej pory świetnie sobie radziliśmy właśnie poprzez szczepienia. Dzieci niezaszczepione są potencjalnym zagrożeniem również dla dzieci zaszczepionych. Dlaczego?

Bariera jaką stawia chorobie szczepionka jest skuteczna wtedy, gdy zaszczepiona jest cała grupa dzieci – wtedy mamy pewność, że żadne dziecko nie stanowi ryzyka dla innych. W momencie, gdy rzeczywiście pojawia się infekcja w danej grupie dzieci, to niestety nawet dzieci zaszczepione mogą zachorować. Wynika to z tego, że szczepienia, nie dają 100% gwarancji osłony przed chorobą, ale ta osłona jest tym silniejsza, im większa grupa dzieci w danej społeczności jest zaszczepiona.

W sytuacji, gdy rodzice odmawiają szczepionki np. przeciwko krztuścowi, który powraca coraz częściej, mamy do czynienia z poważnym problemem: gdy nie wyszczepiamy dzieci powracamy do jednostek chorobowych, z którymi sobie świetnie radziliśmy, jak choćby polio i choroba Heinego-Medina.

Bakteria pneumokoka jest częstą przyczyną zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u małych dzieci oraz zapalenie płuc u osób z osłabioną odpornością, przy czym liczba zakażeń wzrosła w pierwszych latach XXI wieku. Wbrew swojej nazwie bakteria może wywoływać różnego rodzaju zakażenia inne niż zapalenie płuc, w tym ostre zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie szpiku, septyczne zapalenie stawów, zapalenie wsierdzia, zapalenie otrzewnej, zapalenie osierdzia, tkanki łącznej i ropień mózgu.

Bakteria pneumokoka jest częstą przyczyną zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u małych dzieci oraz zapalenie płuc u osób z osłabioną odpornością, przy czym liczba zakażeń wzrosła w pierwszych latach XXI wieku. Wbrew swojej nazwie bakteria może wywoływać różnego rodzaju zakażenia inne niż zapalenie płuc, w tym ostre zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie szpiku, septyczne zapalenie stawów, zapalenie wsierdzia, zapalenie otrzewnej, zapalenie osierdzia, tkanki łącznej i ropień mózgu.

Poliomyelitis czyli  Choroba Heinego-Medina jest chorobą zakaźną wywoływaną przez wirusa Polio (serotyp 1, 2 i 3). Źródłem zakażenia jest chory lub nosiciel oraz jego wydaliny i wydzieliny. Zakażenie szerzy się drogą pokarmową i kropelkową przez styczność z osobą zakażoną bądź przedmiotami zanieczyszczonymi kałem lub wydzieliną z gardła. Przebieg choroby w większości przypadków jest bezobjawowy; w postaci objawowej mogą wystąpić zakażenia o łagodnym przebiegu, jak również ciężkie zachorowania przechodzące z porażeniem wielu mięśni, mogące kończyć się zgonem. (za pzh.gov.pl)

Meningokoki i Pneumokoki

Meningokoki i pneumokoki to dwa hasła, które od pewnego czasu są mocno promowane w telewizji, ale nie jest to żaden chwyt marketingowy firm farmaceutycznych. Te szczepienia są zalecane przez ekspertów.

Pneumokoki, czyli choroby wywołane przez  Streptococcus pneumoniae to m.in. zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, infekcje górnych dróg oddechowych. Te choroby mogą dać niebezpieczne powikłania, dziecko często musi być leczone w szpitalu, możliwe są zaburzenia zdrowotne w przyszłości.

Meningokoki czyli bakterie neisseria mengiditis wywołują zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu, niejednokrotnie zapalenie móżdżku. Te choroby także wiążą się z bardzo ciężkimi powikłaniami neurologicznymi. W Polsce mamy głównie meningokoki o serotypie B i C. Ostatnimi czasy pojawia się również podtyp Y, co wynika z faktu, że coraz więcej podróżujemy. Na razie najwięcej tego podtypu zaobserwowano w Skandynawii, ale coraz częściej diagnozujemy go w Polsce.

Zobacz też: 

Szczepienia – jak działają, co powodują 

Czy szczepienie wywołuje autyzm

Neuroinfekcje u dzieci 

 

Podsumowanie
Kalendarz szczepień obowiązkowych i zalecanych.
Tytuł
Kalendarz szczepień obowiązkowych i zalecanych.
Opis

Kalendarz szczepień obejmuje szczepienia obowiązkowe, zalecane i dodatkowe. Pediatra Łukasz Durajksi wskazuje najlepszy czas i częstotliwość dla każdego szczepienia.

4 thoughts on “Szczepienia dzieci – fakty i mity. Kalendarz szczepień.

  1. Cieszy mnie fakt, że szczepienia przeciwko pneumokokom będą finansowane ale nasuwa mi się jedno pytanie: dlaczego będą mogły skorzystać z tego tylko dzieci urodzone od 1 stycznia 2017? Przecież równie dobrze dziecko urodzone w 2016 r. może być na pierwszej wizycie szczepiennej właśnie w 2017 r. Achhhhh…

  2. I kolejny artykuł który nic rodzicom nie tłumaczy tylko chwali ogólnikowo szczepienia. Dlaczego lekarz nie pisze o tym w jaki sposób kwalifikuje się dzieci do szczepień ? Dlaczego nie ma informacji o obniżonej odporności po szczepieniu i kwarantannie takiego dziecka. Dlaczego nie ma informacji o niepożądanych odczynach poszczepiennych które moim zdaniem są spowodowane ignorancja samych lekarzy i rodziców którzy szczepia dzieci z “katarkiem”. Sami nie doceniacie chorób na które są szczepionek dzieci. I jeszcze jedna kwestia – kolejny artykuł traktuje małe dzieci jak jedna wielka hodowle zarazków (sic!l).

    • Po swiętach Wielkanocnych bę∂ziemy rozmawiać z lekarzem, specjalistą od szczepień – mamy nadzieję wyjasnić wszelkie wątpliwości dotyczące tego tematu, odpowiedzieć na Panstwa pytania. Czekamy na kolejne pytania! Nie zgadzamy się natomiast z tym, że traktujemy dzieci jak hodowlę zarazków – akurat w tym artykule jest mowa o zagrożeniach, a nie o kondycji dzieci w ogóle.

  3. Czy szczepionki są w 100% bezpieczne? Czemu niektóre szczepionki zawierają 125× większą dawkę rteci od dopuszczalnej(bezpiecznej)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *