Uczucia – czemu służą? Czy są potrzebne?

Katarzyna Miller – psycholożka, terapeutka, autorka serii książek dla dzieci “Moc uczuć” wydanej przez Wydawnictwo Dwukropek

Uczucia są w naszym życiu ogromnie ważne

Zastanówcie się kochani na tym, że nawet jeśli człowiek ma pieniądze, urodę, sławę i prestiż, ale czuje się źle, to i tak życie go nie będzie go cieszyć.

Uczucia nadają naszemu życiu barwę, nadają mu ważność. Nam samym dają bardzo ważne sygnały, dotyczące tego co jest dla nas istotne, co nas obchodzi bardziej, a co mniej. Zatem sprawa wyrażania uczuć, posługiwania się nimi albo też opanowywania ich, jest w życiu niezwykle ważna. Do tego stopnia, że ogromnie żałuję, że nas się tego nie uczy w przedszkolu, w szkole ani na studiach. A powinniśmy się tego uczyć.

Uczucia – pokazywać czy nie

Jedna strona to relacje z naszymi uczuciami wewnątrz nas, a druga – co ludzie widzą z tego, co my czujemy, co pokazujemy innym. W jaki sposób mogą domyślać się, rozumieć lub być pewnymi tego, co się w nas dzieje? Są ludzie, którzy bardzo wyraźnie pokazującą to, co czują. Są dla innych czytelni. Tacy chyba są łatwiejsi, jak to się czasem mówi, w obsłudze. Wiemy, co się w nich dzieje. Wiemy, że można im ufać i że kiedy mówią, że się z czegoś cieszą to widać. Jak się denerwują, to mówią dlaczego się denerwują. To też znaczy, że sami wiedzą co się z nimi dzieje i potrafią to nazwać, Potrafią być z tymi uczuciami w stałym kontakcie. I ja bym powiedziała, że w sensie uczuciowym, psychicznym, takie osoby są najzdrowsze, ponieważ są autentyczne, prawdziwe. Są realne.

Uczucia – rozpoznawanie

Są też ludzie, którzy bardzo pilnują, żeby nie było widać co się nich dzieje. Może tak być z bardzo wielu powodów. Czy można się nauczyć te uczucia bardziej czuć, bardziej wyrażać, lepiej sobie z nimi radzić? Można. Od tego też jest praca psychologiczna. Bywa tak, że w naszym wychowaniu nie pomaga się nam rozpoznawać uczuć. Więc wydaje nam się, że lepiej niektóre uczucia ukrywać. To zależy od naszego domu rodzinnego, od tego jak się czują sami ze sobą nasi rodzice. Dzieci zawsze starają się być takie jak rodzice sobie życzą. Chyba że rodziców nie słuchają, tak też bywa. Szczególnie, kiedy rodzice są słabsi psychicznie, a dziecko silniejsze. Natomiast w takim powszechnym wychowaniu dzieci – w domach, przedszkolach i szkołach – raczej się na uczucia mało zwraca uwagę. Ważniejsze jest to, żeby dzieci były przystosowane: grzeczne, posłuszne i, żeby nie wystawały ponad głowy innych.

Uczucia – warto je rozumieć

Z dziećmi, które są wyraźne, które mówią, co chcą, a szczególnie czego nie chcą, jest trudniej. Niektórzy rodzice nie radzą sobie z tym, że dziecko powiedziało np.: “Nie lubię cię”. Różnie reagują. Niektórzy mówią: “Ja cię tak kocham, a ty mnie nie?”Albo: “Ty smarkaczu paskudny, nie wolno tak do dorosłych mówić.”  Czy też: “No wiesz, w takim razie nic już ode mnie nie dostaniesz”. Natomiast mama, która jest pogodzona ze swoimi uczuciami i nie boi tego, co czuje jej dziecko, powie: “Kochanie, rozumiem. Ja cię bardzo kocham, ale wiem, że teraz jesteś na mnie zły/zła , bo ci na coś nie pozwoliłam. Pozłość się, rozumiem.”

To jest pokazywanie dziecku, że jego uczucia są w porządku i że ja sama ze swoimi uczuciami jestem w porządku, ponieważ wiem, że to co ktoś czuje, wcale nie znaczy, że ja też mam to czuć. W tobie dzieje się coś innego i we mnie dzieje się coś innego. Mówimy o empatii, o tym, że rozumiemy i czujemy, co się dzieje w drugiej osobie. Wtedy lepiej sobie radzimy z relacjami i w ogóle w życiu. Wiemy, co się dzieje w innych ludziach i nie przejmujemy się tak bardzo, że to wszystko o czym oni mówią jest o nas. Bo to wcale nie jest o nas, tylko o nich.