Zabieg Credego – czy jest konieczny

dr Marzanna Zachara – Reśko – pediatra, neonatolog

Zabieg Credego to jedna z czynności, którą obowiązkowo wykonuje się po przyjściu dziecka na świat. Wykonywany tuż po porodzie zapobiega zakażeniom gałki ocznej.

Dzisiaj zagrożenie rzeżączką jest dla noworodka równie duże jak było w czasach doktora Credego. 

Carl Crede

Carl Siegmund Franz Credé, niemiecki lekarz ginekolog i położnik – wprowadził metodę profilaktyki rzeżączkowego zapalenia spojówki u noworodków. Do zakażenia rzeżączką może dojść u noworodków podczas porodu chorej matki. Konsekwencją jest gonokokowe zapalenie spojówek i nawet trwałe uszkodzenie wzroku. Na świecie rocznie notuje się 25 mln zachorowań – dokładnych statystyk dotyczących Polski brak.

W XIX w., gdy notowano bardzo dużo zakażeń przedniego odcinka oka u noworodków, doktor Carl Crede, niemiecki ginekolog i położnik postanowił znaleźć sposób, żeby zapobiegać tym zakażeniom. Pamiętajmy, że w tym czasie nie znano jeszcze antybiotyków. Lekarz stwierdził, że 2% roztwór azotanu srebra zakrapiany do oczu dzieci po urodzeniu może zapobiec rozwojowi zakażeń oka.

Okazało się, że na 150 noworodków, które miały zakażenie, w ciągu 10 miesięcy ilość zakażeń spadła do 1, tak że było to epokowe odkrycie na tamte czasy. 

Później stwierdzono, że ten roztwór jest zbyt mocny i zaczęto stosować 1% roztwór azotanu srebra i stosowano go przez lata. W Polsce wszedł do użytku publicznego i powszechnego w latach 30. XX wieku.

Antybiotyk zamiast srebra 

Natomiast później, w dobie rozwoju farmakologii i wprowadzania antybiotyków okazało się, że ponieważ roztwór azotanu srebra działa również drażniąco na spojówki noworodków – stawały się one zaczerwienione, czasami bolesne, być może nawet zaburzały widzenie noworodków, wymyślono inny sposób zapobiegania zakażeniu. W tej chwili stosuje się erytromycynę – jest to maść, którą zakłada się do worka spojówkowego noworodka.

budowa oka

ryc. Atlas Anatomiczny Buchmann; 1 – powieka górna; 2 – komora przednia gałki ocznej; 3 – tęczówka; 4 – spojówka powiekowa; 5 – ciało rzęskowe; 6 – siatkówka; 7 – naczyniówka; 8 – mięsień prosty górny oka; 9 – mięsień przyśrodkowy oka; 10 – mięsień prosty boczny oka; 11 – nerw wzrokowy; 12 – mięsień dolny oka; 13 – twardówka; 14 – soczewka; 15 – powieka dolna; 16 – rogówka.

 

Rzeżączka i chlamydie – zagrożenie oczu dziecka 

zabieg credego

Jednym z poważnych zagrożeń dla dziecięcych oczu jest zakażenie chlamydiami. Zakażenie objawia się ropną wydzieliną w workach spojówkowych, obrzękiem powiek i powiększeniem przyusznych węzłów chłonnych. Są obrzękłe, a przyuszne węzły chłonne powiększone i bolesne.

W niektórych krajach Europy, ze względu na to, że u rodzących stwierdzono stosunkowo mało zakażeń przenoszonych drogą płciową, zrezygnowano z prowadzenia takiej profilaktyki. Główną przyczyną powstawania zakażeń tego typu było zakażenie rzeżączkowe. Okazuje się, że w Polsce jest to problem ciągle istniejący, a dodatkowo występują zakażenia powodowane przez inne drobnoustroje, którymi są chlamydie. Azotan srebra nie zwalczał zakażenia chlamydiowego, a erytromycyna zapobiega i leczy zarówno chlamydiowe jak i rzeżączkowe zapalenie spojówek. W Stanach Zjednoczonych od 2006 r., w większości Stanów także stosuje się erytromycynę do worka spojówkowego.

Zabieg Credego po cesarskim cięciu 

Może paść pytanie, co z zabiegiem Credego w porodach prowadzonych drogą cięcia cesarskiego? Przyjmuje się zasadę, że czasem bardziej wskazana jest rutyna i to, żeby nie rozdzielać dzieci urodzonych drogą cięcia od dzieci urodzonych siłami natury. Tak więc stosuje się tę antybiotykową maść i u jednych, i u drugich.

Skutki uboczne 

Jest to bardzo bezpieczne działanie, bo maść nie powoduje żadnych podrażnień oka. Czasem rodzice pytają a co to za maść? A czemu taka gęsta? Rzeczywiście wygląda to tak, że po jej podaniu dziecko ma zaklejona oczka, ale w ciągu pół godziny do 45 minut ta maść pod wpływem temperatury ciała się rozpuszcza. Dzięki temu możemy zapobiec poważnemu zakażeniu przedniego odcinka oka.

Zobacz też: 

Badania przesiewowe noworodków 

Główka noworodka – zarastanie ciemiączka 

Pierwsza kąpiel 

 

 

Zapisz

3 thoughts on “Zabieg Credego – czy jest konieczny

  1. Do cholery jakiemu zakazeniu zerzączką, jesli matka jest zdrowa i jest cesarskie cięcie, to po kuta pchają dzieciakowi to gono do oczu, bo rutyna? Co za ignoranci

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *