dr Ernest Kuchar – specjalista chorób zakaźnych, specjalista medycyny sportowej, ekspert Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy
Zapalenie wyrostka – objawy
Appendix vermiformis – nazwa naukowa. Ślepa kiszka, wyrostek robaczkowy – nazwy potoczne. Co to takiego? Wyrostek robaczkowy jest podłużnym, dosyć długim, ale cienkim fragmentem jelita grubego. Wyrasta z jego początkowej części, poniżej ujścia jelita cienkiego do grubego, w dolnej prawej części brzucha. Najczęściej wyrostek układa się między pętlami jelitowymi.
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego jest tak zwaną chorobą chirurgiczną. To znaczy, że leczenie polega na zabiegu usunięcia tegoż wyrostka i tym zajmują się chirurdzy. Kiedy możemy podejrzewać zapalenie wyrostka robaczkowego? Przede wszystkim, najważniejszym objawem jest ból brzucha. Oczywiście wiadomo, że bóle brzucha często zdarzają się u dzieci. Natomiast jeżeli ten ból brzucha jest bardzo silny, towarzyszy mu gorączka, dziecko nie chce jeść, a brzuch ma charakter deskowaty, czyli zamiast być miękki jest napięty, gdyż odruchowo dochodzi do wystąpienia objawów trzewnowych, wtedy należy jak najszybciej skorzystać z porady chirurga. Podczas badania lekarz potwierdzi, bądź wykluczy zapalenie wyrostka robaczkowego.
U małych dzieci rozpoznanie zapalenia wyrostka bywa trudne, ponieważ wiele chorób daje objawy w postaci ostrego bólu brzucha. W takim wypadku diagnozę wspomaga się badaniami USG lub tomografią, a oceną wyników morfologii krwi. W przypadku zapalenia wyrostka stwierdza się zwiększoną ilość białych krwinek, a badania obrazowe mogą ujawnić cechy zapalenia wyrostka.
Zapalenie wyrostka robaczkowego objawia się bólem brzucha, może też pojawić się gorączka. Podczas badania przez lekarza, przy uciskaniu dziecko odczuwa ból w podbrzuszu po prawej stronie. Charakterystyczne jest też zwiększone napięcie mięśni po prawej stronie brzucha.
Zapalenie wyrostka – przyczyny
W wielu przypadkach trudno jest ustalić jednoznaczną przyczynę zapalenia wyrostka. Często jest to infekcja wirusowa, która powoduje obrzęk tkanki wyrostka i zatkania jego światła. To prowadzi do namnażania się bakterii, które są naturalną częścią flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. Produkowany w wyrostku śluz nie znajduje ujścia, co zwiększa ciśnienie wewnątrz wyrostka. Utrudniony jest też przepływ krwi, dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej. Bakterie przedostają się do tkanek, co powoduje stan zapalny.
Przyczyną choroby może być także zakażenie bakteriami pochodzącymi z przewodu pokarmowego lub zatkanie światła zawartością jelita. W miarę rozwoju infekcji wyrostek staje się obrzęknięty i stopniowo wypełnia się ropą. Jeżeli dojdzie do perforacji (przedziurawienia) ściany wyrostka, ropa wylewa się do jamy brzusznej i dochodzi do zapalenia otrzewnej. Jest to bardzo niebezpieczne, dochodzi bowiem do zatrzymania pracy jelit i niedrożności przewodu pokarmowego.
Zapalenie otrzewnej to jedno z powikłań ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego. Kolejnym możliwym powikłaniem jest ropień okołowyrostkowy, czyli skupisko ropy, bakterii i częściowo lub całkowicie zniszczonych tkanek, odgraniczone od struktur jamy brzusznej torebką łącznotkankową. Tworzeniu się ropnia towarzyszy temperatura 39-40°C.
Warto wiedzieć, że u dzieci poniżej 5 roku życia zapalenie wyrostka robaczkowego może mieć nietypowy przebieg i dawać objawy, takie jak wymioty i biegunka, przypominające infekcję wirusową przewodu pokarmowego. Dlatego w takich sytuacjach trzeba zachować czujność i skonsultować się z lekarzem.
Nieleczone zapalenie wyrostka robaczkowego może prowadzić do poważnych powikłań. O objawach i sposobach tej dosyć częstej przypadłości, mówi dr Ernest Kuchar – specjalista chorób zakaźnych.
