Dziecko molestuje inne dzieci

dr n. med. Katarzyna Bajszczak – psycholog, seksuolog kliniczny, seksuolog dziecięcy

katarzynabajszczak@gmail.com

Dziecko molestuje dzieci w przedszkolu

Z dzieckiem trzeba przede wszystkim rozmawiać o tym, co jest sferą prywatną, a co sferą publiczną. Gdzie przebiega granica, na ile można sobie pozwolić.

Dzieci zdrowe, czyli tzw. dzieci neurotypowe (w odróżnieniu od dzieci chociażby z zespołem Aspergera czy z deficytami intelektualnymi), to  dzieci, które bez jakiejś szczególnej rozmowy, tłumaczenia, rozumieją, co to znaczy dotyk chciany i dotyk niechciany. Rozumieją te granice, wiedzą na ile mogą sobie pozwolić w dotykaniu innych osób, czy w przyglądaniu się innym osobom.

Molestowanie innych dzieci w szkole

Kiedy więc dziecko molestuje inne dzieci?

Taki problem zwykle pojawia się u dzieci nieneurotypowych, które mogą mieć trudności ze rozumieniem znaczenia takich granic społecznych. Dlatego właśnie ważne jest, by wyjaśnić dziecku, że każdy człowiek ma swoje granic intymności, że dotykanie innej osoby powinno się odbywać za jej zgodą, za jej akceptacją. Podobnie z dotykaniem dziecka. Powinno ono wiedzieć, że dotykanie go jest jego intymną, prywatną sprawą. Tyko wtedy może się to odbywać, kiedy dziecko na to pozwala, kiedy rzeczywiście sobie tego życzy.

Granice intymności dziecka – czy rodzicowi wolno je przekroczyć?

Rodzice czasami dostają taką informację z przedszkola: proszę coś zrobić, Państwa dziecko molestuje inne dzieci. I są taką wiadomością przerażeni – bo co znaczy molestuje?

Molestowanie najczęściej kojarzy się z jakimś działaniem przestępczym, z działaniem karalnym. W przypadku dziecka, które molestuje  inne dziecko, najczęściej chodzi o to, że albo dotyka ono dziecka w taki sposób, że tamto sobie tego nie życzy, lub w momentach, w których sobie nie życzy, albo próbuje podglądać dziecko, np. wchodząc do łazienki razem z innym dzieckiem. Najważniejsze  jest wytłumaczenie dziecku gdzie przebiega granica intymności drugiego człowieka. Dziecko musi wiedzieć, że nie należy robić niczego, czego druga osoba nie akceptuje.

Mamo, nie wchodź do łazienki

Dzieci stają się wstydliwe w okolicach trzeciego roku życia. To jest czas, kiedy dziecko zaczyna się wstydzić, ale 7-, 8- czy 9-latek zazwyczaj już np. nie pozwala wchodzić do łazienki, kiedy się myje. Jest to okres, w którym dzieci dobrze poznały różnice w budowie ciała, nie są już zainteresowane potwierdzaniem swoich różnych podejrzeń. Wiedzą już n.p. że mama czy tata wyglądają w ten sposób, a ono wygląda inaczej; jak wygląda brat czy siostra, kolega czy koleżanka w przedszkolu. To czas, kiedy ciekawość dziecka w tej sferze jest już zazwyczaj zaspokojona i zaczyna ono chronić swoją intymność. Myślę, że rodzicom bardzo łatwo zaobserwować ten moment, w którym dziecko staje się wstydliwe – chce się samo myć, samo kąpać, nie pozwala, żeby je ubierać. Wcześniej zwykle dzieci nie zwracają na to uwagi, chociaż pierwsze zachowania związane ze wstydliwością, intymnością, zdarzają się już 3-4-latkom.

Chciany i niechciany dotyk

Każdy z nas ma swoje granice, w ramach których chcemy lub nie, pozwalać na to, żeby ktoś w tę naszą prywatność, intymność, w granice naszego ciała ingerował. Dziecko powinno mieć tego świadomość, nie tylko ze względu na dobre samopoczucie, lecz również ze względu na swoje bezpieczeństwo. Oczywiście ważne jest, że ktoś nie chce być podszczypywany, podskubywany, przytulany czy całowany przed dziadków, rodziców, ciotki, wujków. Wiele dzieci nie lubi kiedy np. podczas jakiejś uroczystości rodzinnej wszystkie ciotki je obściskują. Jest to więc oczywiście kwestia dobrego samopoczucia, ale zwykle zwracam uwagę rodzicom na to, jak bardzo ważne jest, żeby dziecko wiedziało, co to znaczy chciany i niechciany dotyk, ponieważ jest to także kwestia bezpieczeństwa.

Dlatego od najmłodszych lat uczmy dziecko, że to, kto je dotyka, w jaki sposób i kiedy, jest ważne dla jego własnego bezpieczeństwa. Dzięki temu będzie wiedziało, kto nie może go dotykać, w jaki sposób i co zrobić, kiedy coś takiego się dzieje.