dr n. med. Katarzyna Bajszczak – psycholog, seksuolog kliniczny, seksuolog dziecięcy
katarzynabajszczak@gmail.com
Dojrzewanie płciowe to trudny czas
Dojrzewanie płciowe zaczyna się wcześniej u dziewcząt i ma zwykle bardzo łagodny przebieg, ale trwa dłużej. U chłopców natomiast, dojrzewanie zwykle ma gwałtowny oraz intensywny początek, a potem przebiega lawinowo. Bardzo dużo się dzieje.
Jak dojrzewają chłopcy?
U chłopców okres dojrzewania jest krótszy i bardziej dynamiczny. Więcej też dzieje się w sferze wizualnej. Zmiany w budowie ciała pojawiają się bardzo gwałtownie. Jest to bardzo ważne, ponieważ tempo dojrzewania może być różne. Pełną dojrzałość układ hormonalny kobiety osiąga mniej więcej w wieku 20-21 lat, podczas gdy u mężczyzn – 2-3 lata później. Przez dojrzałość hormonalną rozumiemy stan, kiedy wszystkie gruczoły dokrewne są już w pełni rozwinięte, a gospodarka hormonalna funkcjonuje prawidłowo.
Już mężczyzna czy jeszcze chłopiec?
W okresie, kiedy chłopcy zaczynają dojrzewać, wśród rówieśników, w jednej klasie, mogą znaleźć się chłopcy, którzy szybko dojrzewają oraz tacy, u których proces ten przebiega znacznie wolniej.
Ci pierwsi mają bardzo wyraźnie zaznaczone trzeciorzędowe cechy płciowe (zarost, owłosienie łonowe, tembr głosu, pojawienie się grdyki, rozwój mięśni, charakterystyczna budowa ciała – szerokie ramiona i wąskie biodra) i zaczynają wyglądać jak mężczyźni. Ci drudzy natomiast, choć są w tym samym wieku, wyglądają jeszcze jak dzieci. Jest to ważne z punktu widzenia psychologicznego, dlatego że ci chłopcy, którzy szybciej dojrzewają (zostało to udowodnione wieloma badania i obserwacjami nastolatków), łatwo zdobywają silną pozycję w grupie, często zostają liderami.
Mnóstwo testosteronu
Przez to, że wysoki poziom testosteronu zwykle koreluje z wysokim poziomem agresji, chłopcy, którzy wcześniej zaczynają dojrzewać, szybciej rosną, u których wcześniej przechodzą mutację głosu, próbują zdominować resztę grupy rówieśniczej. Towarzyszą temu różne swobodne zachowania, takie jak np. nieskrępowane prezentowanie genitaliów. To są chłopcy, którzy obnoszą się ze swoją męskością. Robią to głównie, żeby się pochwalić: „zobaczcie, jaki jestem już męski, jaki dorosły”, oraz po to, żeby zdominować resztę swoich rówieśników, pokazać im, że oni jeszcze tego etapu nie osiągnęli.