Marta Siepsiak – muzykoterapeutka, psycholog dziecięcy, doktorantka na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego
MiRT – Muzykoterapia i Rozwój Twórczy
Muzykoterapia neurologiczna – trzy obszary
Muzykoterapię wykorzystuje się podczas pracy z dziećmi cierpiącymi na autyzm, porażenie mózgowe, noworodkami, ale również z dorosłymi po udarach oraz w podeszłym wieku.
Istnieje wiele rodzajów muzykoterapii. Jednym z nich jest muzykoterapia neurologiczna. Korzystając z niej terapeuci pracują w trzech obszarach: poznawczym (kognitywnym), ruchu (sensomotoryki) oraz komunikacji i mowy. Przykładem wykorzystania instrumentu może być na przykład użycie go jako feedback. Na przykład osobę, która ma problemy z podnoszeniem ręki, ze względu na wcześniejsze złamanie lub częściowy paraliż czy niedowład, zachęcamy do grania na bębenku, co wymusza podnoszenie ręki. Instrument staje się wtedy nie tylko motywatorem, ale także daje informacje zwrotną, czyli dźwięk. Jeżeli terapeuta będzie równocześnie grał na fortepianie czy gitarze może dodatkowo zachęcić pacjenta do udziału, wprowadzić do zajęć rytm i zwiększyć zaangażowanie.
Muzykoterapia neurologiczna wykorzystywana jest m.in. w obszarze sensomotortyki. Na przykład osoba po złamaniu ręki lub z częściowym paraliżem gra na bębenku, co wymusza ruszanie tą ręką. A dźwięk jest dodatkową motywacją i daje przyjemność.
Muzykoterapia neurologiczna – obszar poznawczy
W obszarze poznawczym bardzo skutecznym rodzajem muzykoterapii, stosowanym w np. przypadku pomijania jednostronnego, jest strukturalizowanie tego co się dzieje. Choroba ta polega na niedostrzeganiu jednej ze stron pola widzenia, najczęściej lewej, pomimo dobrego wzroku. Jest ona wynikiem uszkodzenia mózgu. Terapeuta wykorzystuje pewną piosenkę lub melodię znaną pacjentowi, który jest świadomy z ilu dźwięków jest złożona. Początkowo gra je po prawej stronie, a następnie stopniowo przemieszcza się w lewo. Pacjent wie ile dźwięków powinien usłyszeć, a terapeuta gra przesuwając się coraz bardziej w obszar niedostrzegany.
Muzykoterapia neurologiczna – dla kogo?
Technik muzykoterapii jest w sumie 20. Jedną z ciekawszych jest ta używana u pacjentów po udarach z afazją motoryczną, którzy mają problemy z wypowiadaniem się. Może to być na przykład nieprawidłowość związana z niezamierzonym powtarzaniem sylab. Dzięki melodii uczy się takich pacjentów śpiewać, bo choć nie mogą mówić to potrafią śpiewać. Jest to niesamowite zjawisko. W internecie można znaleźć wiele filmów pokazujących pacjentów jąkających się przy każdym słowie i nie potrafiących komunikować nawet najprostszych rzeczy. Następnie podczas terapii wprowadza się jedno zdanie, zazwyczaj bardzo użyteczne np. „Muszę iść do toalety”, a pacjent uczy się je śpiewać.
Każdy może brać udział w muzykoterapii, niezależnie od uzdolnień. Muzykoterapię wykorzystuje się również do tego, by dotrzeć do osób pozbawionych kontaktu werbalnego z otoczeniem. Muzyka staje się wtedy sposobem dotarcia do pacjenta, komunikatem. Nie trzeba używać słów, aby porozumieć się z drugą osobą. Wystarczy razem być w muzyce. Muzykoterapia nie ma żadnych ograniczeń. Ważne jest, żeby dana osoba chciała w niej uczestniczyć i żeby sprawiało jej to przyjemność.
Istnieje wiele rodzajów muzykoterapii. Jednym z nich jest muzykoterapia neurologiczna. Na czym polega ta metoda i dla kogo jest przeznaczona, o tym mówi Marta Siepsiak – muzykoterapeutka, psycholog dziecięcy.
