Prof. Remigiusz Kijak – pedagog specjalny, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Rzeszowski
niepelnosprawnoscirehabilitacja.com
Metody diagnozowania autyzmu – obserwacja behawioralna
Istnieje kilka metod diagnozy autyzmu czy autystycznych zaburzeń rozwojowych. Istnieją dwa kryteria, które służą do oceny: klasyfikacja DSM-5 i ICD-10.
Klasyfikacja DSM-5 oraz ICD-10 (a właściwie już ICD-11) opisuje kryteria rozpoznawania triady autystycznej. Są to pewne szczególne zachowania, zaburzenia mowy i komunikacji. To kwestie specyficzne dla autyzmu, składowe metody diagnozowania autyzmu.
Istnieje też tak zwana diagnostyczna lista kontrolna Rimlanda, która także pozwala na ocenę właśnie tych cech autystycznych. Są też cechy, które po prostu diagnozuje się jako te, które odpowiadają w jakiś sposób zaburzeniom autystycznym. Do stosowanych metod diagnostycznych należy również diagnoza funkcjonalna lub inaczej – obserwacja behawioralna. Polega ona na obserwacji pewnych zachowań dziecka w jakimś przedziale czasowym. Mówimy tutaj o CARS (Childhood Autism Rating Scale) – Skali Oceny Autyzmu Dziecięcego, o PEP-R – profilu psycho-edukacyjnmy autyzmu oraz o SI – diagnostyce zaburzeń integracji sensorycznej. To są różne skale, które możemy nazwać pewną obserwacją behawioralną cech autystycznych.
Istnieją różne metody diagnozowania autyzmu. Należy do nich obserwacja behawioralna, polegająca na przyglądaniu się zachowaniom dziecka w pewnym przedziale czasowym.
Metody diagnozowania autyzmu – neuroobrazowanie
Jest też neuroobrazowanie, choć mniej skuteczne. Trudno bowiem mówić o zaburzeniach autystycznych jako stricte neurologicznych. Można jednak stosować pewne badania EEG czy właśnie neuroobrazowanie. Ale myślę, że zdecydowanie skuteczniejsze są po prostu te skale obserwacyjne – obserwacje behawioralne czy diagnozy funkcjonalne, czyli CARS, PEP-R czy SI.
Istnieją również inne metody, któregdzieś się tworzy. Najczęściej, jeśli u dziecka podejrzewa się zaburzenia ze spectrum autyzmu psychiatrzy kierują na tego typu badania, na jakieś neuroobrazowanie, badania EEG. W takich Najczęściej badania EEG wychodzą raczej dobrze. Nie jest to jakieś bardzo dobre badanie jeśli chodzi o diagnozowanie autyzmu. Są też takie badania, jak na przykład badania słuchu, wzroku, choroby potencjały wywołane, czy badania genetyczne (kariotyp – badanie nieprawidłowości chromosomów oraz delecja – ubytki w materiale genetycznym). Niestety, nie wiemy do końca czego szukać, więc te metody, tak zwane medyczne, nie są szczególnie skuteczne w diagnozie autyzmu.
Obserwacja behawioralna, neuroobrazowanie, klasyfikacja DSM-5 to niektóre z metod diagnostycznych autyzmu. Na czym polegają i czy są skuteczne, o tym mówi Prof. Remigiusz Kijak – pedagog specjalny.
