lek. med. Renata Szostek – stomatolog
Rozwój uzębienia u dzieci zaczyna się w życiu płodowym
Dziecko rodzi się już z zawiązkami zębów mlecznych i stałych.
Rozwój uzębienia zaczyna się u dziecka około czwartego tygodnia życia płodowego. W siódmym tygodniu pojawia się listewka zębowa pierwotna, z której powstaje 20 zawiązków zębów mlecznych. Między szóstym a siódmym miesiącem życia pojawia się wtórna listewka zębowa (ustawiona dojęzykowo w stosunku do pierwotnej) i z niej rozwijają się zawiązki zębów stałych.
Mineralizacja i nadawanie właściwego kształtu
Zawiązki początkowo mają formę tkanek miękkich, przypominają galaretkę. Dopiero z czasem dochodzi do mineralizacji, czyli odkładania się związków mineralnych, uwapniania, utwardzania i nadawania kształtu kolejnym zawiązkom. Procesy mineralizacji zębów mlecznych zachodzą między 14 a 18 tygodniem życia płodowego. Okres mineralizacji szóstek, czyli pierwszych trzonowców stałych, przypada na okres okołoporodowy – pod koniec ciąży. Zawiązki siekaczy stałych mineralizują już po urodzeniu dziecka (między trzecim a szóstym miesiącem), a pozostałych zębów – w okresie od półtora roku do lat trzech.
Dwu i pół letnie dziecko ma już wszystkie mleczaki
Ząbkowanie zaczyna się mniej więcej w 6 miesiącu życia dziecka i trwa do 12 miesiąca. Mówimy wtedy o tzw. ząbkowaniu o czasie. Pierwsze zęby to zazwyczaj jedynki dolne, czyli siekacze przyśrodkowe żuchwy. Następnie wyrzynają się pierwsze siekacze przyśrodkowe szczęki, drugie siekacze boczne szczęki, a potem żuchwy. Zęby te pojawiają się między 6 a 18 miesiącem życia. Kolejne są czwórki, czyli pierwsze trzonowce mleczne (od 10 do 20 miesiąca życia). Tak więc półtora roczne dziecko powinno już mieć siekacze i czwórki. Kły pojawiają się w okresie między 15 a 21 miesiącem życia, a na końcu (kiedy dziecko ma mniej więcej dwa, dwa i pół roku) – piątki, czyli drugie trzonowce mleczne. Dziecko w wieku 2,5 lat ma już pełne uzębienie mleczne.
Najpierw ząb, potem korzeń
Dopiero gdy ząb pojawia się w jamie ustnej, zaczyna rozwijać swój korzeń. W zębie mlecznym proces ten trwa około roku od momentu kiedy ząbek zacznie się wyrzynać. Korzeń w pełnej postaci w zębach mlecznych jest dosyć krótko. Już na dwa, a nawet cztery lata, przed wymianą uzębienia na stałe, zaczyna się fizjologiczna resorpcja (zanikanie tkanek twardych oraz kości wyrostka zębodołowego) tego korzenia. Dlatego też okres, kiedy siekacze i zęby mleczne można leczyć kanałowo jest bardzo krótki. Warunek takiego leczenia bowiem, to pełne uformowanie korzenia i nie rozpoczęty proces jego resorpcji.
Zobacz też:
Ząbkowanie u niemowląt – jak pomóc dziecku?
Pierwsze mycie zębów – czyszczenie dziąseł niemowlaka
Zęby mleczne i próchnica – czy to możliwe?
Jak i kiedy rosną dzieciom zęby? Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, ale medycyna wyznacza normy, po przekroczeniu których rodzice mają uzasadniony powód do niepokoju. Jełśi po upływie 30 miesięcy dziecko nie ma jeszcze wszystkich mleczaków - trzeba działać!