lek. med. Łukasz Durajski – specjalizacja pediatryczna
www.drdurajski.pl
Odra to ostra, wirusowa choroba zakaźna
Odra jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych. Jeżeli dziecko nie zostało zaszczepione, to prawdopodobieństwo, że się zarazi w zetknięciu się z osobą chorą jest prawie stuprocentowe. Chory na odrę może zarazić nawet do 20 innych osób.
Chorobę wywołuje wirus odry. Większość pacjentów traktuje ją po macoszemu, ponieważ wydaje im się, że odra jest rzadko spotykana i prawie przestała występować, więc nie trzeba się jej bać. Niestety statystyki, szczególnie w Europie pokazują, że są powody do obaw, a liczba zachorowań pacjentów wynosi już powyżej 2 tys. we Włoszech i powyżej 7 tys. w Rumunii. Są to liczby bardzo konkretne i duże, a niestety powikłań samej odry jest wiele.
Odra jest bardzo zaraźliwa. Ryzyko, że nieszczepione dziecko zarazi się od osoby chorej wynosi prawie 100%. Najczęstsze objawy to wysypka, gorączka, kaszel, ból gardła.
Powikłania odry
Podstawowymi powikłaniami są zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenie mózgu. Mogą one stanowić dla dziecka poważne zagrożenie, co więcej, odra może nawet zakończyć się zgonem. W Rumunii takich przypadków zanotowano już ponad 30.
Szczególnie niebezpiecznym powikłaniem jest podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE). Rozwija się ono od 7-10 lat po przechorowaniu odry, najczęściej u dzieci poniżej 12 roku życia. Jest to choroba przewlekła, objawiająca się brakiem koordynacji ruchowej, zaburzeniami mowy, postępującym otępieniem i niedowładami. Niestety jest nieuleczalna, pacjent umiera najczęściej w ciągu dwóch lat.
Odra nie jest więc jedynie wysypką, która pojawi się i przejdzie. Jest chorobą niosącą bardzo duże ryzyko zarówno mniej groźnych powikłań – np. przykład zapalenie ucha, jak i poważnych, nawet w postaci posocznicy, czyli sepsy. Są to bardzo groźne sytuacje. Oczywiście nie każde dziecko, które zachoruje na odrę będzie miało takie powikłania, ale częstość ich występowania jest na tyle duża, że nie ma powodu do tego, aby ryzykować i zastanawiać się, czy naszemu dziecku się uda. Taki sposób myślenia jest jak „rosyjska ruletka”, a prawdopodobieństwo, że dziecko ucierpi jest podobne do tego, że nic mu się nie stanie. Musimy więc bardzo uważać, a najlepszym i jedynym bezdyskusyjnym sposobem na ochronę przed groźnymi powikłaniami po odrze jest oczywiście szczepienie.
Objawy odry
Odra jest najbardziej niebezpieczna dla dzieci do 5 roku życia, kobiet w ciąży i osób z obniżoną odpornością. Choroba przenosi się drogą kropelkową. Jej objawy to gruboplamista wysypka, zlewająca się w czerwone plamy, zapalenie błon śluzowych dróg oddechowych i spojówek, kaszel, katar, gorączka, ból gardła. Chory na odrę zaraża 3–5 dni przed wysypką i przez pierwsze 3 dni wysypki. Okres wylęgania wynosi 9–11 dni. Zazwyczaj około 2 tygodni od zakażenia pojawia się wysypka, która stopniowo obejmuje całe ciało.
Obecna sytuacja epidemiologiczna w Europie
Niestety ostatnio wzrasta liczba zachorowań na odrę. Choroba wraca. W tym roku w Polsce zachorowało już ponad 120 osób (2 razy więcej niż w zeszłym roku). Tylko w listopadzie odnotowano 25 ognisk choroby w województwie mazowieckim, lubelskim i pomorskim. Odra pojawia się też w innych krajach UE. Do października 2018 roku najwięcej przypadków zarejestrowano w Rumunii (ponad 5 tys.), we Francji (prawie 3 tys.) oraz w Grecji i we Włoszech (ponad 2 tys.) Poza Unią Europejską najwięcej zachorowań wystąpiło w tym roku na Ukrainie (aż 32 tys.) oraz w Rosji i Serbii.
Odra jest wirusową chorobą, którą bardzo łatwo można się zarazić. O sposobach przenoszenia się odry, objawach choroby i powikłaniach, mówi lek. med. Łukasz Durajski.
