Skąd się bierze depresja u dzieci i nastolatków?

Anna Czarnecka – psychoterapeutka, współwłaścicielka Ośrodka Psychoterapii i Coachingu Inner Garden

www.inner-garden.pl

Skąd się bierze depresja? Czy można zapobiec rozwinięciu się choroby?

Depresja, jak każda choroba, może mieć podłoże genetyczne. Oznacza to, że dziedziczymy pewną skłonność do danego schorzenia, ale nie musi się ono rozwinąć.

Skąd się bierze depresja u dzieci? Najważniejszym wyzwalaczem każdej choroby, także depresji, są pewne czynniki środowiskowe. Nie mam więc dobrych wieści dla rodziców. Atmosfera w domu, relacje między rodzicami oraz ich kontakt z dzieckiem są absolutnie kluczowe, jeżeli chodzi o rozwijanie się depresji. Badania pokazują, że u dzieci z rodzin, w których dochodzi do częstych konfliktów lub w których dziecko jest ostro dyscyplinowane, krytykowane, osądzane, karane, częściej rozwijają się objawy depresyjne. Pomijam sytuacje, kiedy dochodzi do poważnych zaniedbań ze strony rodziców. Nie mówiąc już o maltretowaniu czy wykorzystywaniu seksualnym dzieci – to są skrajne przypadki.

Depresja w dobrym domu

Należy mieć świadomość, że depresja pojawia się nawet w tak zwanych dobrych rodzinach, w których na pozór dziecko ma wszystko, co jest mu potrzebne do szczęśliwego życia. W takich rodzinach jest komfort materialny, rodzice są majętni i wykształceni. Wydaje się, że dzieci mają wszystko: jeżdżą na super wakacje, mają opłacone najlepsze szkoły, dodatkowe zajęcia, korepetycje w razie problemów w nauce. Mimo tego, rozwijają się u nich zaburzenia depresyjne. Wtedy warto się przyjrzeć systemowi rodzinnemu. Nie jest oczywiście tak, że depresja to zawsze efekt zaniedbań rodzica. Z pewnością jednak to, jaki mamy stosunek do dziecka, w jaki sposób my jako rodzice jesteśmy z nim w relacji, jak się do niego odnosimy i jak czujemy się jako ludzie, sami ze sobą, ma ogromne znaczenie.

Kondycja psychiczna rodziców na wagę złota

Skąd się bierze depresja u dzieci i nastolatków? Wyniki badań wyraźnie pokazują, że rodzice, którzy cierpią na depresję, szczególnie matki, mają bardzo silny wpływ na możliwość rozwinięcia się zaburzeń depresyjnych u dziecka. Dlatego nasz komfort psychiczny jako rodziców jest absolutnie kluczowy, jeżeli chodzi o zapobieganie oraz leczenie depresji u naszego dziecka. Musimy być dla dziecka opiekunem, dającym bezpieczne przywiązanie, solidne podstawy oraz nadzieję, że wszystko jest rozwiązywalne. Powinniśmy pokazać dziecku, że jesteśmy silni i zrobimy wszystko, co w naszej mocy, żeby mu pomóc.

Aby pomóc dziecku z depresją, trzeba najpierw zadbać o siebie

Jeżeli jednak nie jesteśmy silni, a tak przecież bywa, to musimy w pierwszej kolejności zadbać o siebie. Trzeba oczywiście jednocześnie dbać o dziecko, nie możemy jednak lekceważyć swojej własnej niedoli, jakakolwiek by ona nie była. Niezależnie od tego, czy jest to choroba somatyczna czy psychiczna, czy jakieś nieszczęście życiowe, żałoba czy rozstanie. Ludzie przecież często znajdują się w trudnych, dramatycznych sytuacjach życiowych). Musimy po prostu bardzo o siebie zadbać. Jeśli jest to konieczne sięgnąć po wszystkie możliwe środki, takie jak m.in. pomoc specjalistów, przyjaciół, rodziny. Nie możemy zaniedbać siebie, ponieważ w ten sposób zaniedbujemy swoje dziecko.