Szmery w sercu u dziecka

dr n. med. Tomasz Floriańczyk – specjalista kardiolog dziecięcy

Szmery w sercu są przejawem turbulentnego przepływu krwi

Taka jest definicja tego zjawiska. W sercu zdrowym krew powinna przepływać w sposób laminarny (w równoległych warstwach, bez zakłóceń między warstwami), cicho i spokojnie. Jeżeli przepływa w sposób burzliwy, turbulentny, to ta turbulencja może przekładać się na zjawisko osłuchowe, które nazywamy szmerem.

Zasadniczo szmery w sercu mogą być rozpoznane tylko w czasie osłuchiwania serca. Wyjątkiem są szmery bardzo głośne, które mogą być wysłuchane “nieuzbrojonym” uchem, poprzez przyłożenie ucha do klatki piersiowej. Generalnie jednak szmery rozpoznawane są przez lekarza w czasie osłuchiwania serca.

Szmery w sercu nie muszą wiązać się wadą serca.

Szmery w sercu są wynikiem burzliwego przepływu krwi. Nie zawsze muszą być objawem wady serca u dziecka. Jeżeli jednak zostaną wychwycone, zawsze należy zrobić badanie echokardiograficzne.

Czy szmer oznacza wadę serca?

Nie, szmer nie oznacza wady serca. Szmer oznacza turbulencje przepływów. Możemy wymienić bardzo wiele sytuacji, w których pojawiają się szmery nad sercem, w sercu absolutnie zdrowym. Może to dotyczyć chorób nie związanych wprost z układem krążenia. Bardzo często szmery w sercu pojawiają się na przykład u pacjentów, którzy mają gorączkę z jakiejkolwiek przyczyny. Możemy wysłuchać szmery nad sercem u dzieci z niedokrwistością czy z nadczynnością tarczycy. Wówczas jednak, najczęściej jest tak, że jeżeli wyleczymy chorobę podstawową, to szmery znikają. Niemniej jednak zdarzają się również szmery nad sercem, które występują u dziecka absolutnie zdrowego. Mówimy wtedy o tzw. szmerach niewinnych, które najczęściej pojawiają się już u niemowlaków i utrzymują się różnie, do 14.- 15. roku życia, a u niektórych osób – nawet do końca życia.

Szmery niewinne

Szmer nad sercem jest zawsze wskazaniem do wykonania badania echokardiograficznego. Dopiero diagnoza mówiąca, że dziecko nie ma żadnej wrodzonej wady serca, pozwala stwierdzić, że ten szmer jest szmerem niewinnym. Oczywiście kardiolodzy dziecięcy i doświadczeni pediatrzy są w stanie, na podstawie samego osłuchania, przekazać rodzicom wstępną informację, że ten szmer jest najprawdopodobniej szmerem o charakterze niewinnym, ale to nie nie zwalnia z obowiązku wykonania badania echokardiograficznego. Takie badanie należy wykonać zawsze.

Które wady serca mogą powodować szmery?

Zapytałbym inaczej: czy są wady serca, w których nie stwierdza się szmerów? Tak, są takie wady, nawet bardzo ciężkie. Na przykład u noworodka z przełożeniem wielkich pni tętniczych może nie być takiego szmeru, ale wtedy mamy inne objawy, które mogą wskazywać na występowanie takiej wady. Przyjmuje się jednak, że wada serca najczęściej związana jest ze szmerem. Chociaż oczywiście są wyjątki.

Poza tą groźną wadą, o której wspomniałem,  możemy również wymienić wadę, która często jest bezobjawowa, czyli ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej. W wyjątkowych sytuacjach nie powoduje ona szmeru. Szmer pojawia się wtedy, kiedy turbulencja przepływu krwi jest naprawdę istotna. Zdarzają się czasami bardzo błahe anomalie, w których turbulencja jest bardzo słaba i szmer jest tak cichy, że może być po prostu niesłyszalny.

Zobacz też:

Przyczyny chorób serca u dzieci

Omdlenia i krwawienie z nosa u dziecka

Dziecko szybko rośnie – czy może pojawić się wada serca?

Podsumowanie
Szmery w sercu u dziecka
Tytuł
Szmery w sercu u dziecka
Opis

Z czym wiążą się szmery w sercu? Czy zawsze muszą oznaczać wadę serca? Co to są szmery niewinne? - na te oraz inne pytania odpowiada dr n. med. Tomasz Floriańczyk – specjalista kardiolog dziecięcy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *